Obecny okres zasiłkowy obejmuje wyjątkowo 19 miesięcy kalendarzowych (od dnia 1 czerwca 2002 r. do dnia 31 grudnia 2003 r.). Ustalenie uprawnień do zasiłku oraz jego wypłata następuje na wniosek uprawnionego. Przy ustalaniu prawa do zasiłku wychowawczego uwzględnia się dochody osiągane przez rodzinę w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy, pomniejszone o: składkę na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i chorobowe, kwotę podatku, kwotę alimentów świadczonych przez osoby w rodzinie na rzecz innych osób. Dochody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych dokumentuje się zaświadczeniem właściwego urzędu skarbowego. W dochodzie rodziny nie uwzględnia się: dochodów uzyskanych przez osobę uprawnioną do zasiłku wychowawczego przed uzyskaniem prawa do tego zasiłku, zasiłku wychowawczego otrzymywanego w poprzednim okresie zasiłkowym. Do dochodu rodziny przyjmuje się jednak emeryturę lub rentę otrzymywaną przez osobę ubiegającą się o zasiłek wychowawczy.
- Zasiłek wychowawczy nie przysługuje:
w razie korzystania z urlopu wychowawczego krótszego niż 3 miesiące; w przypadkach zaprzestania sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem (np. w razie umieszczenia dziecka w żłobku lub w przedszkolu, w zakładzie specjalnym, w domu dziecka lub w innej placówce opiekuńczo-wychowawczej), z wyjątkiem czasowego (do 6 miesięcy) pobytu matki lub dziecka w szpitalu lub w sanatorium; w razie podjęcia w okresie urlopu wychowawczego pracy albo innej działalności zarobkowej, a także w razie pobierania emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, jeżeli łączny dochód z tych tytułów przekracza miesięcznie kwotę stanowiącą 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym; jeżeli miesięczny dochód na osobę w rodzinie przekracza kwotę 548 zł. W pewnych sytuacjach zasiłek wychowawczy może przysługiwać także wtedy, kiedy miesięczny dochód na osobę w rodzinie przekracza kwotę 548 zł. Dotyczy to przypadków, gdy zostaną spełnione dwa warunki: łączna kwota przekroczenia, przypadająca na wszystkich członków rodziny, nie równoważy kwoty zasiłku zasiłek wychowawczy przysługiwał w poprzednim okresie zasiłkowym. W tym przypadku zasiłek wychowawczy wypłaca się w wysokości pomniejszonej o kwotę przekroczenia przypadającą na jedną osobę.
- Zasiłek wychowawczy
Zasiłek wychowawczy przysługuje do ukończenia urlopu wychowawczego, nie dłużej niż przez okres: 24 miesięcy kalendarzowych; 36 miesięcy kalendarzowych, jeżeli uprawniony: sprawuje osobistą opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem urodzonym przy jednym porodzie lub samotnie wychowuje dziecko; 72 miesięcy kalendarzowych, jeżeli osoba uprawniona do zasiłku sprawuje osobistą opiekę nad dzieckiem, które z powodu stanu zdrowia, a w szczególności przewlekłej choroby, kalectwa lub opóźnienia w rozwoju umysłowym, wymaga osobistej opieki.
