O skórę zwykle zaczynamy dbać dopiero około 35.-40. roku życia. Zauważamy pierwsze zmarszczki, skóra nie jest już tak elastyczna. Rozpoczyna się kolejny etap problemów z cerą i dylemat: czy poprzestać na lekkich jak mgła kremach nawilżających, czy może też sięgnąć już po mocniejszy specyfik. Czy tych zmarszczek można było uniknąć? Czy można było opóźnić ich powstawanie?
Okazuje się, że tak. Bowiem skóra nie zadbana za młodu sprawia z wiekiem coraz więcej kłopotów. Kosmetyki mogą przecież działać przeciwzmarszczkowo – najskuteczniej wtedy, gdy zmarszczek nie ma lub jest ich niewiele. Główne działanie tych środków polega bowiem na profilaktyce. Większość kremów likwiduje zmarszczki pod warunkiem, że skóra jest zadbana i niestety – dość młoda.
Aby wybrać odpowiednie kosmetyki, trzeba zrozumieć mechanizmy ich działania i przyjrzeć się procesom starzenia się skóry. Bez tej wiedzy kupowanie kosmetyków pełni rodzaj drogiego hobby i nie przynosi zamierzonych rezultatów.
Warto więc wiedzieć, że w procesie starzenia się skóry odgrywają rolę dwa zjawiska: starzenie się zewnątrzpochodne, nazywane słonecznym, oraz starzenie się genetyczne, czyli wewnątrzpochodne.
Z punktu widzenia zmian zachodzących w organizmie ważne jest to, aby o skórę zadbać możliwie wcześnie. Od najmłodszych lat konieczna jest profilaktyka. Tak więc już w dzieciństwie należy chronić się przed nadmiernym słońcem i szkodliwymi wolnymi rodnikami, które powstają pod wpływem promieni słonecznych. Nie określono wieku, do którego można by bezpiecznie opalać się bez ochrony skóry kremem z filtrem. Dzieci powinny przebywać na świeżym powietrzu, lecz nie należy ich opalać. Wykazano, że poparzenie słoneczne w dzieciństwie znacznie podnosi ryzyko rozwoju czerniaka w wieku starszym.
Chronić skórę przed słońcem powinny także młode osoby oraz kobiety zagrożone osteoporozą, w okresie menopauzy. Z wiekiem rezerwy "kapitału słonecznego" są bowiem coraz mniejsze. U osób nadużywających słońca w szybkim tempie wzrasta ryzyko rozwoju stanów przednowotworowych i nowotworów skóry. Sytuację taką można porównać do wazy przepełnionej wodą. Wystarczy wtedy jedna kropla, aby naczynie przestało pełnić swoje funkcje.
Ochronę przed wpływem czynników środowiska zapewniają kremy z filtrami UV oraz zawarte w kosmetykach składniki antyutleniające, które zabezpieczają skórę przed wolnymi rodnikami. Każdy krem stosowany na dzień niezależnie od pory roku powinien mieć właściwości ochronne, gdyż – jak się okazuje – skórze najbardziej szkodzi codzienne, nawet niewielkie słońce, przy zachmurzonym niebie.
Krem powinien także regulować zawartość wody w skórze i przeciwdziałać odwodnieniu naskórka. Dobry krem nawilżający ma więc działanie profilaktyczne, gdyż długotrwałe przesuszenie skóry może zakłócać przebieg niektórych procesów metabolicznych i przyspieszać starzenie się skóry. Poza tym suchość cery wpływa bezpośrednio na głębokość zmarszczek. Odwodniona skóra zwykle wygląda dużo starzej, zmarszczki uwypuklają się i zmienia się jej koloryt.
Z czasem nawet najlepsze i najaktywniejsze kosmetyki oraz zabiegi działają gorzej, ponieważ zmęczona skóra korzysta z nich dużo wolniej. Dzieje się tak, ponieważ receptory komórkowe odpowiedzialne za przyswajanie różnych bodźców stają się mniej czułe na pobudzający je wpływ substancji odżywczych i wzrostowych. Nawet najlepszy krem przeciwzmarszczkowy dużo lepiej działa u kobiety czterdziestoparoletniej niż u kobiety po 60. roku życia. To samo dotyczy wizyt w gabinecie kosmetycznym i innych zabiegów odmładzających.
Niepodzielnie panuje dziś opinia pochwalająca wcześniejsze rozpoczynanie kuracji przeciwzmarszczkowych. Oczywiście, nie chodzi o to, aby z kosmetyków odmładzających korzystały dwudziestolatki, niemniej po dostrzeżeniu pierwszych objawów upływającego czasu (na ogół około 30.-35. roku życia) nie należy zwlekać z rozpoczynaniem "aktywniejszych" kuracji.
Kosmetyki, jak sama nazwa wskazuje, działają kosmetycznie – nie są lekami, do których organizm może się przyzwyczaić. Nie rozleniwiają skóry. Gdy po odstawieniu kremu przeciwzmarszczkowego stwierdzamy, że stan skóry się pogorszył, prawdopodobnie wynika to z tego, że przyzwyczaiłyśmy się do oglądania odświeżonego wizerunku w lustrze i teraz gorzej znosimy powrót do stanu wyjściowego.
Wiele firm kosmetycznych produkuje kosmetyki uwzględniające podziały wiekowe – są więc kosmetyki dla kobiet czterdziestoletnich i dla dwudziestolatek. Dzięki temu możemy odpowiednio dobrać kosmetyki do naszej cery, ponieważ każdy wiek ma swoje prawa i prawidłowości. Jeżeli jednak zmarszczki pojawiają się dużo wcześniej i skóra wyraźnie wygląda starzej niż powinna (dermatolog powie, że przejawia cechy przedwczesnego starzenia się), nie powinnyśmy czekać z włączaniem kosmetyków bardziej aktywnych. Tylko młoda skóra potrafi z nich skorzystać, ponieważ odpowiednio "czyta" bodźce pobudzające ją do pracy.
Skóra starzeje się przedwcześnie przede wszystkim pod wpływem uszkadzających ją czynników środowiska. Niektórzy twierdzą, że gdyby całkowicie je wyeliminować, wygląd naszej twarzy w pierwszych czterech dekadach życia nie zmieniłby się znacząco. Oczywiście, nie można zupełnie odizolować się od otoczenia, ale te poglądy obrazują znaczenie problemu.
Niekorzystne zmiany są najbardziej widoczne w miejscach narażonych na długotrwałe działanie światła, czyli na skórze twarzy i rąk. Czynniki te są odpowiedzialne za 80% wszystkich zmian aż do 45.-50. roku życia, czyli do czasu przekwitania organizmu! Tak więc rozmiar uszkodzeń powstających pod wpływem promieni ultrafioletowych w nie chronionej skórze jest wtedy największy.
Dzieci i dorośli nie powinni w ogóle unikać słońca. Pod wpływem promieni słonecznych w skórze powstaje witamina D3, która m.in. zapobiega krzywicy i ma działanie odpornościowe. Obliczono, że prawidłową ilość tej witaminy zapewnimy organizmowi dzięki codziennym, półgodzinnym spacerom w pogodny dzień (nawet wtedy, gdy jesteśmy ubrani).
Pamiętaj!!!
Zapobiegać starzeniu się skóry należy również ze względów zdrowotnych, gdyż nowotwory najczęściej powstają na podłożu skóry starczej. Najpierw pojawiają się cechy przedwczesnego starzenia, a potem dochodzi do wyraźnych zmian w wyglądzie skóry, które mogą z czasem przekształcić się w zmiany nowotworowe.
