Schizofrenia to jedna z najczęstszych chorób psychicznych – dotyka około 1% populacji. Większość, bo ponad połowa zachorowań, dotyczy ludzi młodych (przed 30 rokiem życia), nieco wcześniej chorują mężczyźni.
Rozpoznanie choroby – jak opiekun może pomóc w rozpoznaniu?
Rola opiekuna, którym w przypadku choroby ludzi młodych zazwyczaj jest rodzic, jest niezwykle istotna już na etapie rozpoznania choroby. Powodowane jest to przede wszystkim specyfiką obrazu klinicznego schizofrenii, tj. brakiem krytycyzmu wobec doświadczanych przeżyć psychicznych. Osoby dotknięte tą chorobą rzadko same zgłaszają się po pomoc specjalistyczną, gdyż nie mają świadomości, że ich doznania noszą znamiona choroby. Dlatego też niezwykle ważna jest czujność ze strony najbliższego otoczenia i wczesna reakcja, mogąca zapobiec dalszemu postępowi choroby.
Początki schizofrenii – dowiedz się więcej w serwisie Zdrowie Psychiczne
Diagnoza – jak przetrwać ten trudny czas?
Bez wątpienia postawienie rozpoznania jakiejkolwiek choroby przewlekłej jest znacznym ciosem zarówno dla osoby, której dotyczy schorzenie, jak i dla jej najbliższych. Być może jest to doświadczenie tym trudniejsze, gdy rozpoznawane są choroby psychiczne, wciąż niestety będące powodem społecznej stygmatyzacji. W tak niełatwym dla rodziny czasie bardzo ważne jest zapewnienie choremu wsparcia pomimo wszelkich negatywnych emocji, które na pewno się pojawią.
Należy mieć świadomość, że uczucia towarzyszące rozpoznaniu choroby: złość, smutek, żal, rozgoryczenie, są czymś zupełnie normalnym i nie można się winić za ich wystąpienie. W przypadku jednak, gdy trudno jest nam poradzić sobie samemu z własnymi emocjami, właściwym rozwiązaniem będzie rozmowa z psychologiem lub psychiatrą.
Życie codzienne z osobą chorą
Codzienność z osobą chorą jest nie lada wyzwaniem. Oznacza destabilizację dotychczasowego życia, obciążenia finansowe, brak wolnego czasu.
Jednym z podstawowych problemów identyfikowanych przez opiekunów jest konieczność motywowania i nakłaniania pacjenta do wykonywania codziennych czynności, w tym mobilizowanie go do regularnego przyjmowania leków.
Zdecydowana większość opiekunów mieszka razem z osobami chorymi (szczególnie jeśli mówimy o relacji rodzic – dziecko), stąd przytłoczenie obowiązkami jest większe, a sytuacje stresowe – nieustanne. Dlatego też warto zadbać o zaspokojenie swoich potrzeb – wygospodarować czas na realizację własnych planów i pielęgnowanie pasji. Takie postępowanie może zabezpieczyć przed szybkim wypaleniem opiekuna i rozwojem zaburzeń nerwicowych czy depresji. Opiekun musi dbać o siebie, aby mieć chęci i siłę na wspieranie osoby chorej.
Terapia lekami przeciwpsychotycznymi – wyzwanie dla opiekunów
Schizofrenia jest ciężką chorobą psychiczną, którą jednakże można i trzeba leczyć. Niezależnie od przebiegu choroby osoba nią dotknięta wymaga stałego leczenia, które nie tylko umożliwia złagodzenie objawów w okresie nawrotu, ale przede wszystkim zapobiega ich zaostrzeniu i wydłuża okresy remisji.
To właśnie konieczność ciągłej terapii, jak wspomniano powyżej, jest jednym z podstawowych problemów opiekunów. Niedogodności terapii doustnej mogą zostać wyeliminowane poprzez zastosowanie LAI (skrót od angielskiego: Long Acting Iniectable Antypsychotisc – Leki Przeciwpsychotyczne w Iniekcjach o Przedłużonym Działaniu), czyli długodziałających leków przeciwpsychotycznych.
LAI to leki podawane w formie iniekcji co kilka tygodni przez personel medyczny, co zwalnia opiekunów z konieczności codziennego motywowania chorego do przyjęcia określonej dawki doustnego farmakoterapeutyku. Bez wątpienia takie rozwiązanie zrzuca z barków osób sprawujących opiekę spory ciężar i pozwala zająć się tym, co jest szczególnie ważne dla powodzenia terapii, a bywa zaniedbywane z racji ogromu codziennych zajęć związanych z pomocą choremu. Opiekun, który ma mniej obowiązków, może zadbać o pielęgnowanie relacji rodzinnych, wsparcie emocjonalne, o zacieśnianie więzi.
