W ramach swoich działań zapobiegających temu negatywnemu trendowi Rada przekazała do publicznej wiadomości raport naukowy pt. "Mleko i jego przetwory – niezbędne produkty w zachowaniu zdrowia" oraz udostępniła witrynę internetową www.mleko.com.
W ciągu ostatnich 10 lat spożycie mleka białego w Polsce obniżyło się o ponad 30%. W 1994 roku spożycie mleka i jego przetworów wynosiło 84 litry, a obecnie wynosi 59 litrów. W 2002 roku spożycie produktów mlecznych ogółem wyrażonych w ekwiwalencie mleka w Polsce wynosiło 240-242 litry na osobę i było o ok. 30% niższe niż przeciętna konsumpcja w Unijnej "Piętnastce". Dla porównania spożycie produktów mleczarskich ogółem (w ekwiwalencie mleka) w Niemczech i we Francji przekracza 400 litrów.
Dzienne spożycie mleka i jego przetworów dla dzieci w wieku do 12 lat powinno wynosić ok. 900 ml dziennie, a dla młodzieży w wieku od 13 do 20 lat ok. 1100 ml, zaś dla osób dorosłych ok. 900 ml. Z danych Instytutu Żywności i Żywienia wynika, że Polacy zaspokajają zaledwie 54-59% dziennego zapotrzebowania organizmu na wapń. Niepokojąco spada także spożycie innych składników mleka i jego przetworów – białka oraz witamin z grupy B, których mleko i jego przetwory są znacznym źródłem w codziennym żywieniu człowieka. Niski poziom wapnia i witaminy D w diecie człowieka jest w naszych warunkach klimatycznych jednym z głównych czynników występowania ryzyka osteoporozy. "Od lat obserwujemy gwałtowny spadek konsumpcji mleka. Poprzez nasze działania chcemy zachęcić Polaków do spożywania większej ilości mleka i jego przetworów oraz odwrócić ten negatywny trend" – powiedziała Małgorzata Kozłowska-Wojciechowska – Przewodnicząca Rady.
- Dlaczego trzeba pić mleko?
Jak wynika z wieloletnich badań naukowych prowadzonych na całym świecie mleko oraz jego przetwory należą do najbardziej wszechstronnych produktów pod względem wartości odżywczej. Mleko jest niezbędnym i najbardziej wartościowym składnikiem codziennej diety człowieka, najlepszym i najtańszym źródłem wapnia. Rada przypomina, że w piramidzie zdrowego żywienia oraz w "Złotej Karcie Prawidłowego Żywienia" zaleca się codzienne spożywanie co najmniej 2 pełnych szklanek mleka, lub tyle samo kefiru albo jogurtu oraz 1-2 plasterków sera. Zaleca się nie tylko picie mleka na śniadanie, ale także spożywanie go w ciągu dnia, aby zaspokoić pragnienie. Mleko jest bardzo dobrze tolerowane i łatwo przyswajalne przez organizm większości ludzi. Dotyczy to zwłaszcza mieszkańców Europy Północnej, którzy są genetycznie przystosowani do spożywania mleka. Alergia na mleko pojawia się często u dzieci, jednak w większości przypadków [ok. 95%] ustępuje w wieku dorosłym. Jeśli zaś nie ma przeciwwskazań takich jak alergia czy brak tolerancji na mleko, spożywanie mleka, jak również fermentowanych produktów mlecznych powinno stać się nieodłączną częścią codziennej diety człowieka.
- Wiarygodne dane na temat mleka
Szczegółowe, opracowane naukowo informacje na temat spożycia mleka, jego roli w prawidłowym żywieniu człowieka oraz znaczenia w zapobieganiu chorobom zawiera raport "Mleko i jego przetwory – niezbędne produkty w zachowaniu zdrowia". Opracowanie przygotował zespół ekspertów w składzie: dr n. med. Małgorzata Kozłowska-Wojciechowska, prof. dr hab. Marek Naruszewicz, dr hab. med. Artur Mamcarz, lek. med. Bożena Mamcarz. W raporcie autorzy wykorzystują badania prowadzone w Polsce, innych krajach europejskich oraz w Stanach Zjednoczonych. Porównują m.in. spożycie mleka w różnych regionach świata, analizują wartości odżywcze różnych gatunków mleka, wyjaśniają procesy, jakim jest poddawane mleko podczas produkcji przemysłowej. Osobny rozdział to rola mleka w zapobieganiu chorobom. Autorzy piszą o profilaktycznym działaniu mleka w przypadku nowotworów (szczególnie raka piersi), chorób układu krążenia, chorób cywilizacyjnych (zaburzenia metaboliczne – otyłość, nadciśnienie tętnicze). Raport jest dostępny na stronie www.mleko.com.
Udostępniona przez Radę strona internetowa www.mleko.com skierowana jest do konsumentów, producentów, środowiska medycznego oraz mediów. Zawiera ona informacje na temat walorów zdrowotnych mleka, roli mleka w diecie człowieka, dane nt. spożycia i produkcji mleka w Polsce, rynku mleczarskiego, polskich i światowych kampanii promujących ten produkt. Na stronie znajduje się także zestaw podstawowych pytań i odpowiedzi dotyczących mlecznej diety, charakterystyka produktów mlecznych a nawet przepisy na łatwe w przygotowaniu i smaczne dania z mleka – napoje, desery. Strona jest interaktywna, każdy może zaproponować własny przepis. Dzięki kalkulatorowi wapnia można sprawdzić, czy dostarczyliśmy naszemu organizmowi odpowiednią ilość tego pierwiastka. Wystarczy podać rodzaj i ilość zjedzonych w danym dniu produktów, swój wiek i wagę by otrzymać stosowną informację. Na stronie znajduje się również dokumentacja największych "mlecznych" kampanii reklamowych; polskiej "Pij mleko" i amerykańskiej "Got Milk!".
- Nowe odkrycia na temat mleka
Badania prowadzone przez naukowców na całym świecie przynoszą coraz to nowe informacje o zaletach spożywania mleka. Opublikowane w American Journal of Obstetrics and Gynecology badania przeprowadzone przez badaczy z St. Luke-Roosevelt Hospital na Uniwersytecie Columbia dowodzą, że wapń o połowę zmniejsza fizyczne i emocjonalne objawy napięcia przedmiesiączkowego u kobiet. Wyniki badań świadczą o tym, że kobiety stosujące dietę o wysokiej zawartości wapnia są mniej podatne na depresję, irytację, mniej płaczliwe. Kolejny powód, żeby pić mleko!
W maju br. w Archives of Internal Medicine opublikowano komentarz redakcyjny Janet C. King do wyników oryginalnej pracy Choi i wsp., którzy wykazali, że większe spożycie odtłuszczonych produktów mlecznych zmniejsza ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 u mężczyzn. Za tę zależność odpowiedzialne mogą być insulinotropowe właściwości białek mleka oraz zawarty w nim magnez (w prospektywnych badaniach wykazano odwrotną zależność pomiędzy spożyciem magnezu w diecie a cukrzycą). Janet C. King przypomina w komentarzu, że w styczniu 2005 roku Department of Health and Human Services i Department of Agriculture ogłosiły najnowsze zalecenia dotyczące amerykańskiej diety (2005 Dietary Guidelines for Americans). Jednym z nich jest zwiększenie spożycia odtłuszczonego mleka do 3 filiżanek (ang. "cup" = 247 ml) dziennie (lub ekwiwalentnych ilości produktów mlecznych). Zalecenie to wiąże się z koniecznością zapewnienia w diecie co najmniej 4.7g potasu, co ma pozwolić na obniżenie wartości ciśnienia tętniczego w populacji amerykańskiej.
W badaniach wykazano, że produkty mleczne, poza pozytywnym wpływem na poziom nadciśnienia i rozwój cukrzycy typu 2, wywierają korzystny wpływ na osteoporozę, kamienie nerkowe, dnę moczanową oraz niektóre choroby nowotworowe.
- Rada Promocji Zdrowego Żywienia Człowieka (RPZŻCz)
Rada Promocji Zdrowego Żywienia Człowieka powstała w marcu 1995 roku z inicjatywy lekarzy – ekspertów różnych specjalności, w tym żywienia i prewencji chorób wieńcowych. Pracami Rady kieruje dr Małgorzata Kozłowska-Wojciechowska z Instytutu Żywności i Żywienia, a członkami Rady są: prof. Marek Naruszewicz – prezes Polskiego Towarzystwa Badań nad Miażdżycą, wykładowca Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie i dr hab. Artur Mamcarz – kardiolog z Akademii Medycznej w Warszawie. Celem RPZŻCz jest upowszechnianie w polskim społeczeństwie zdrowego sposobu żywienia i stylu życia, wydawanie i dystrybucja materiałów informacyjnych na temat żywienia oraz rekomendacja zdrowej żywności obecnej na polskim rynku.
