Paluch koślawy znacznie częściej występuje u kobiet. Może pojawiać się już w dzieciństwie jako postać młodzieńcza, najczęściej jednak pojawia się u kobiet w 3 dekadzie życia.
Zniekształcenie to znane było już w czasach starożytnych, o czym świadczą zapisy w literaturze i przykłady antycznej rzeźby. Pomimo jednak tak długiej historii zagadnienie koślawści palucha jest nadal problemem otwartym, zawierającym wiele niewyjaśnionych pytań dotyczących nie tylko etiopatogenezy i biomechaniki, lecz także leczenia tego częstego i jakże dokuczliwego zniekształcenia stopy. Coraz częściej pojawia się pogląd o wieloczynnikowej etiologii gdzie podkreśla się znaczenie takich czynników jak dziedziczność, kształt stopy, płaskostopie, nieprawidłowe obuwie, nadwaga etc.
Profilaktyka i leczenie zachowawcze koślawości palucha przy pomocy dostępnych w aptekach i specjalistycznych sklepach z zaopatrzeniem ortopedycznym, różnego rodzaju wkładek i aparatów korygujących przeważnie nie przynosi oczekiwanych rezultatów.
Nasilające się dolegliwości bólowe i progresja zniekształcenia prowadzą do takiego upośledzenia wydolności podporowo-lokomocyjnej stopy, iż skłaniają chorego i leczącego do podjęcia decyzji o leczeniu operacyjnym.
Fakt opracowania do chwili obecnej stu kilkudziesięciu metod operacyjnego leczenia tego schorzenia świadczy ”per se” o wadze problemu, z jakim mamy do czynienia. Dlatego dobór odpowiedniej metody operacyjnej i określenia czasu wykonania operacji należy indywidualizować dla każdego chorego z osobna.
- Zabieg operacyjny na paluchu koślawym powinien spełniać następujące wymogi:
- Znieść koślawe ustawienie palucha.
- Usunąć bolesne i zmienione zapalnie zgrubienie u podstawy palucha.
- Przywrócić, chociażby częściowo, wydolność sklepienia poprzecznego stopy.
Ze względu na charakter chirurgicznej ingerencji, zabiegi operacyjne stosowane w leczeniu palucha koślawego, możemy podzielić na dwie podstawowe grupy: zabiegi na tkankach miękkich stopy oraz zabiegi korygujące zniekształcenie poprzez przecięcie kości, czyli osteotomie korekcyjne.
Takie postępowanie, w świetle mojego niemal dwudziestoletniego doświadczenia w leczeniu operacyjnym koślawości palucha, daje na tyle dobre rezultaty, że o ile nie upoważnia do "tryskania optymizmem", to z pewnością nie daje podstaw do zniechęcania chorych do poddania się operacji.
Dr n. med. Wiktor Orzechowski
Gabinet Ortopedyczny, Fizykoterapia, Komputerowe Badanie Stóp
ul. Świętokrzyska 36/U1
Wrocław
tel. (0-71) 321-29-67, kom. 501 403-570
