Stopa jest narządem o bardzo złożonej budowie anatomicznej ukształtowana tak, aby zachować swoją podporowo-lokomocyjną funkcję poprzez przystosowanie się do warunków podłoża. Czynniki, które zaburzają to przystosowanie możemy z grubsza uznać za przyczyny dolegliwości bólowych stóp. Niektóre z nich to:
-nieprawidłowe ukształtowanie stopy: wady wrodzone stóp, wady i zniekształcenia rozwojowe, wady nabyte u dorosłych oraz zmiany pourazowe, jako następstwa przebytych złamań i obrażeń stawów i tkanek miękkich stopy. Powyższe schorzenia zaburzają subtelną równowagę, jaka istnieje pomiędzy poszczególnymi elementami stopy, co stanowi przyczynę przedwczesnego powstawania zmian zwyrodnieniowych stawów, manifestujących się bólami i upośledzeniem funkcji stopy. Często zniekształcenia powodują nieprawidłowe rozłożenie obciążeń w obrębie stopy, co najczęściej manifestuje się powstaniem bolesnych modzeli tzw. "odcisków” na powierzchni podeszwowej stóp lub na grzbiecie zniekształconych palców jako wyraz konfliktu z obuwiem.
-nieprawidłowe warunki "eksploatacji” stopy: to przede wszystkim przeciążenia występujące u osób z nadwagą, dźwigających ciężary oraz osób wykonujących pracę o charakterze stojącym. Kolejnym czynnikiem mającym niekorzystny wpływ na stopy jest nieodpowiednio dobrane obuwie. Sir Robetr Jones już w 1924 roku pisał: "Wszystkiemu winne są wymogi mody. To za sprawą obuwia, więzadła, mięśnie i stawy stają się jego ofiarami". Szczególnie istotnym jest, aby dzieci posiadały w szkole i w domu zmienne obuwie. Nie powinno się również przekazywać noszonego obuwia młodszemu rodzeństwu.
Inne przyczyny: choroby układu naczyniowego – obrzęki, spowodowane niewydolnością krążenia żylnego tzn. upośledzony odpływ krwi ze stopy (np. żylakowatość, zakrzepowe zapalenie żył) oraz zmiany niedokrwienne powodowane przez choroby układu tętniczego tzn. upośledzony napływ krwi do stopy (np. zarostowe zapalenie tętnic, cukrzyca).
Chorobą odpowiedzialną za bóle stóp, opisywaną nawet w literaturze pięknej, jest dna moczanowa, inaczej podagra, polegająca na odkładaniu się kryształków kwasu moczowego drażniących torebkę stawową zwłaszcza stawu śródstopno-paliczkowego palucha i objawiającą się nocnymi napadami bólu.
Z pełną odpowiedzialnością możemy stwierdzić, iż stopy najbardziej nie lubią arogancji ze strony ich właściciela. Dlatego szanujmy swoje stopy a na pewno będą nam one lepiej służyć.
Dr n. med. Wiktor Orzechowski
Gabinet Ortopedyczny, Fizykoterapia, Komputerowe Badanie Stóp
ul. Świętokrzyska 36/U1
Wrocław
tel. (0-71) 321-29-67, kom. 501 403-570
