Część włosa występująca nad powierzchnią naskórka nazywa się łodygą, natomiast część znajdująca się poniżej powierzchni nabłonka korzeniem. Część dolna korzenia jest kolbowato rozszerzona i nazywa się opuszką. W opuszce znajdują się komórki macierzy a w śród nich melanocyty , a w opuszkę włosa pukla się brodawka . Włos składa się z warstwy rdzennej, korowej i osłonki włosa (pochewki). Korzeń włosa otacza łączna tkankowa torebka do której przyczepiony jest mięsień przywłosowy, a drugi jego koniec przyczepia się do tkanki łącznej skóry.
- Ze względu na rodzaj włosy możemy podzielić na:
Normalne – mają zdrowy i naturalny wygląd, nie były poddawane zabiegom koloryzacji, ondulacji i rozjaśniania, są sprężyste, elastyczne i puszyste, z jedwabistym połyskiem. Z reguły nie sprawiają wielu problemów i nie wymagają specjalnej regeneracji. Zazwyczaj wymagają mycia dwa, trzy razy w tygodniu i stosowania lekkich odżywek.
Pielęgnacja polega na utrzymaniu ich w dobrej kondycji oraz ochronie przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi (latem słońce, wiatr, zimą przesuszone i gorące powietrze w zamkniętych pomieszczeniach).Ważne jest mycie odpowiednimi szamponami – utrzymującymi naturalną wilgotność (z zawartością witamin lub ekstraktu z alg morskich), nadającymi połysk. Włosy należy szczotkować szczotką z naturalnej szczeciny. Nie należy nosić uciskających nakryć głowy ani uczesania, które powoduje naciągnięcie włosów (koński ogon, nawijanie na lokówki), ponieważ może to spowodować ich osłabienie i wypadanie.
Jeżeli jednak włosy normalne są długie to najprawdopodobniej ich końce wymagają specjalnego traktowania, tak jak włosy suche.
- Włos zdrowy
Suche – w dotyku są szorstkie, sztywne, nie mają połysku, są pozbawione elastyczności, łamliwe, kruche, trudne do układania, często się elektryzują. Przyczyną jest zbyt mała aktywność gruczołów łojowych i przesuszenie skóry głowy. Suchość włosów może być uwarunkowana genetycznie lub wynikać z niewłaściwej pielęgnacji i upiększania – zbyt częste mycie w nieodpowiedni sposób, mycie nieodpowiednim szamponem, zbyt rzadkie stosowanie odżywek, suszenie włosów gorącym powietrzem, częste wystawianie na działanie słońca lub niewłaściwie przeprowadzone zabiegi trwałej ondulacji, rozjaśniania czy farbowania.
Zbyt mała ilość sebum na powierzchni włosów powoduje, że łatwo ulegają przesuszeniu, a ich powierzchnia jest szorstka, trudna do rozczesywania i nieprzyjemna w dotyku. Szorstkie włosy są również bardziej podatne na uszkodzenia podczas układania. Dlatego bardzo ważne jest wygładzenie powierzchni takich włosów oraz ich ochrona przed dalszym przesuszeniem i uszkodzeniami. Niezbędne jest stosowanie szamponów i odżywek o działaniu regenerującym i nawilżającym. Składnikami zapewniającymi im działanie regenerujące i nawilżające mogą być np. prowitamina B5 i proteiny. Po myciu włosów zawsze powinna być stosowana odżywka. Szczególnie godne polecenia są intensywne odżywki – maski, stosowane w formie kilkuminutowych kompresów, przykrytych folią lub ręcznikiem, oliwy lub witaminy A w roztworze wodnym albo oleistym.. Ich działanie znakomicie uzupełniają preparaty pozostawione na włosach, nie wymagające spłukiwania.
Przetłuszczające się – tłuste, pozlepiane w pasma, z charakterystycznym połyskiem, często z łupieżem. Wyglądają bardzo nieestetycznie, szybko tracą ładny i świeży wygląd (nawet po jednym dniu), a ułożona fryzura jest mało trwała. Przyczyną jest wzmożona aktywność gruczołów łojowych, czyli łojotok skóry głowy. Gruczoły produkują zbyt wiele sebum, które pokrywa włosy tłustą warstewką. W efekcie włosy mają tłusty wygląd, przyciągają brud i kurz, ale są bardziej odporne na uszkodzenia i utratę wilgoci oraz mniej podatne na zabiegi trwałej ondulacji czy farbowania. Zalegający na włosach łój jest doskonałą pożywką dla różnych mikroorganizmów. Dlatego w szczególnych przypadkach może pojawić się świąd lub łupież skóry głowy.
Przyczyną wzmożonej aktywności gruczołów łojowych mogą być zarówno czynniki wewnętrzne – uwarunkowania genetyczne, aktualny stan zdrowia, wiek – okres pokwitania, dojrzewania, wewnętrzne predyspozycje organizmu, niewłaściwa dieta, jak i czynniki zewnętrzne czyli nieprawidłowa pielęgnacja, niedostateczna higiena, zbyt intensywne szczotkowanie, mycie włosów w zbyt gorącej wodzie i suszenie gorącym powietrzem, noszenie nieprzewiewnych okryć głowy i źle dobrane kosmetyki do tego typu skóry i włosów.
Włosy przetłuszczające wymagają częstego, nawet codziennego mycia, które pozwoli na oczyszczenie włosów z nadmiaru łoju. Najlepsze dla włosów przetłuszczających są szampony ziołowe(tatarochmielowy, taro, piwny, cytrusowe), oraz zawierające substancje o działaniu przeciw łojotokowym oraz działające antyseptycznie, ściągająco, przeciw bakteryjnie i łagodząco. Do takich składników należą wyciągi ziołowe (np. z pokrzywy, łopianu, aloesu, czarnej rzepy) oraz biosiarka i alantoina. Wskazane jest szczotkowanie. Na łojotok owłosionej skóry głowy korzystnie działa słońce w lecie, a w zimie lampa kwarcowa. Szczotki i grzebienie należy utrzymywać w czystości.
Włosy po zabiegach chemicznych często są określane mianem włosów zniszczonych. Swoim wyglądem przypominają włosy suche – są matowe, łamliwe i kruche, rozdwojone, szorstkie w dotyku, sztywne, splątane i trudne do rozczesania. Wymagają również bardzo troskliwej pielęgnacji. Inna jest jednak przyczyna ich kiepskiej kondycji. Takie włosy mamy zniszczone zazwyczaj "na własną prośbę”- jest to skutek zbyt często lub nieprawidłowo przeprowadzonych zabiegów trwałej ondulacji, rozjaśniania i koloryzacji, zaniedbywana pielęgnacja, suszenia włosów gorącym powietrzem, czy wreszcie niszczenia nadmiernym i zbyt silnym szczotkowaniem i tapirowaniem. Nawet jeżeli włosy były poddane tylko jeden raz zabiegowi trwałej, rozjaśniania czy koloryzacji, który nie spowodował widocznego ich osłabienia, są bardziej podatne na różne uszkodzenia powinny być pielęgnowane w specjalny sposób.
- Włos lekko uszkodzony, Włos mocno uszkodzony
W pielęgnacji włosów zniszczonych ważne jest stosowanie szamponów i odżywek regenerujących zniszczenia w strukturze włosów, regulujących wilgotność w ich wnętrzu, wygładzających powierzchnie włosa oraz ułatwiających rozczesywanie. Receptury używanych preparatów powinny zawierać substancje aktywne: proteiny i keratynę, witaminy oraz specjalne polimery. Podobnie, jak przy włosach suchych, ważne jest regularne stosowanie intensywnych odżywek – masek i odżywek pozostawionych na włosach bez spłukiwania.
Często spotykanym problemem są włosy poddawane zabiegom chemicznym, czyli wymagające intensywnej pielęgnacji i ochrony, z jednocześnie przetłuszczającą się skórą głowy. Takie włosy należy pielęgnować umiejętnie odpowiednio dobranymi kosmetykami – skórę głowy i włosy myć szamponem do włosów przetłuszczających się lub normalnych, a po umyciu na same końcówki nakładać odżywki regeneracyjne.
