Cierpiący na łagodny przerost prostaty, codziennie doświadcza dokuczliwych objawów. Częste wizyty w toalecie, ograniczanie ilości spożywanych napojów, to tylko nieliczne trudności z jakimi boryka się co drugi mężczyzna po pięćdziesiątym roku życia. Jednak jak wynika z najnowszego badania przeprowadzono przez Instytut Badawczy Pentor Medical1 na zlecenie firmy Yamanouchi, najbardziej uciążliwą dolegliwością związaną z łagodnym przerostem gruczołu krokowego jest według blisko 60% mężczyzn, nokturia [tabela 1].
Tabela 1. Które dolegliwości są dla Pana najbardziej uciążliwe? [%]
- Konieczność oddawania moczu kilkakrotnie w ciągu nocy 58%
- Pojawienie się nagłej potrzeby oddania moczu 14%
- Uczucie bólu podczas oddawania moczu 7%
- Poczucie niecałkowitego opróżnienia pęcherza 6%
- Konieczność wyczekiwania na moment rozpoczęcia oddawania moczu 5%
- Oddawanie moczu kropelkami 5%
- Zwiększenie oddawania częstości moczu w dzień 4%
- Osłabienie lub przerywanie strumienia moczu 2%
Jeszcze do niedawna problemowi nokturii nie poświęcano wiele uwagi. Znaczna grupa mężczyzn, szczególnie tych młodszych, częste wstawanie w nocy do toalety, wiąże z przeziębieniem (33%), zapaleniem pęcherza moczowego (31%), a nawet nadmiarem stresu (33%) [tabela 2]. Niektórzy przypisują ją wiekowi i uważają, że jest pierwszym objawem starości. Tymczasem nokturia jest jednym z najbardziej wyczerpujących i uciążliwych symptomów wskazującym na problemy z przerostem prostaty. Według Międzynarodowe Towarzystwa Kontynencji (Iinternational Continence Society – ICS) nokturia, to co najmniej dwukrotne budzenie się w nocy w celu opróżnienia pęcherza.
Tabela 2. Jak Pan myśli, co mogło wywołać nokturię? 50-59 lat 60 +
- Przerost gruczołu krokowego 30% 60%
- Przeziębienie, infekcja 33% 25%
- Zapalenie pęcherza moczowego 31% 24%
- Nadmiar stresu 33% 19%
- Nadmiar używek (alkohol, papierosy) 23% 21%
- Niewłaściwy sposób odżywiania się 22% 17%
- Zbyt mało ruchu w codziennym życiu 10% 11%
- Nadciśnienie 1% 1%
Dla 89% mężczyzn nokturia stanowi olbrzymi problemem [tabela 3] na każdej płaszczyźnie życia. Wyniki badania Pentor pokazały, że aż 65% polskich mężczyzn budzi się więcej niż dwa razy w ciągu nocy: 34% – trzy raz; 31% powyżej czterech razy [tabela 3].
Tabela 3. Czy częste nocne wstawanie jest dla pana uciążliwe? [%]
- Zdecydowanie tak 41%
- Raczej tak 48%
- Raczej nie 9%
- Zdecydowanie nie 2%
Średnio mężczyźni chodzą 3 razy w nocy do toalety. Ciągłe wybudzanie organizmu ze snu w sposób oczywisty przekłada się na zdrowie psychiczne i fizyczne pacjenta. Organizm nie ma wystarczająco dużo czasu, aby wejść w najważniejszą fazę snu głębokiego. Nie ma też wystarczająco dużo czasu, aby odpocząć, zregenerować się, odbudować komórki i przygotować do zmagań z kolejnym dniem.
Tabela 4. Jak często w ciągu nocy wstaje Pan do toalety? [%]
- 6 razy i częściej 7%
- 5 razy 6%
- 4 razy 18%
- 3 razy 34%
- 2 razy 31%
- 1 raz 3%
Aż dwie trzecie mężczyzn skarży się na negatywny wpływ nokturii na codzienne funkcjonowanie. Ponad 50% osób odczuwa senność i przemęczenie w ciągu dnia. Co trzeci mężczyzna podkreśla nieustające podenerwowanie spowodowane przerywanym snem, a 17% ma problemy ze skupieniem uwagi. Wyniki te nie są zaskoczeniem, bowiem zakłócenia snu w znaczny sposób wpływają na jakość życia. Niepokojące jest jednak to, że jedynie 35% mężczyzn deklaruje obawę o swoje zdrowie [tabela 5].
Tabela 5. Jak pan się czuje w wyniku częstego nocnego wstawania? [%]
- Osłabiony i przemęczony 60%
- Podenerwowany 39%
- Obawiam się o zdrowie 35%
- Jestem rozkojarzony 17%
- Czuję się staro 17%
- Często kłócę się z partnerką 4%
Nokturia ma również niekorzystny wpływ na sferę zawodową oraz relacje rodzinne i towarzyskie. Wyczerpany nieprzespaną nocą mężczyzna nie ma siły na spotkania, unika kontaktów ze znajomymi i rezygnuje lub ogranicza niektóre rozrywki. Aż 24% badanych przyznaje, że w ostatnim czasie musiało odwołać spotkanie z przyjaciółmi, a 25% mężczyzn zmuszona była zrezygnować z wyjścia do kina, teatru lub wyjazdu rekreacyjnego. Dotyczy to szczególnie osób starszych, powyżej 60 roku życia /35%/.
Konsekwencją nokturii może być także rozwój wielu schorzeń układu krążenia, oddechowego, pokarmowego, moczowego i mięśniowo-szkieletowego. U chorych często notuje się znaczne zmniejszenie odporności oraz podwyższoną podatność na choroby wirusowe i infekcyjne. Jak wykazują badania, przedłużający się przerywany sen może prowadzić nawet do śmierci.
- Konsekwencje przerywanego snu spowodowanego nokturią:
Krótkoterminowe:
- Zwiększona senność
- Wydłużenie czasu reakcji
- Obniżenie energii
- Zmniejszenie wydolności psychoruchowej
- Zaburzenia koncentracji, pamięci, funkcji poznawczych
- Pogorszenie nastroju
Długoterminowe:
- Depresja
- Zwiększona podatność na choroby somatyczne
- Zwiększone ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego
- Zwiększone ryzyko wypadków samochodowych
- Hospitalizacja
- Zgon
Według wyników badania Pantor niemal każdy mężczyzna wyraża chęć pozyskiwania informacji na temat nokturii. Najchętniej czerpałby wiedzę z prasy, radia i telewizji (88%). Zastanawiające jest jednak to, że tylko 60% mężczyzn zdecydowałoby się na rozmowę ze specjalistą. Możliwie, że stoi za tym uczucie skrępowania i wstydu, strach przed diagnozą lub przeświadczenie, że „to minie”. A uciążliwe objawy nokturii nie miną, dlatego tak ważna jest wizyta u lekarza.
1Badanie przeprowadzone przez Instytut Badawczy Pentor Medical na reprezentatywnej próbie miejskiej. W badaniu wzięło udział 200 mężczyzn oraz 200 kobiet, ich partnerek.