– Przy rozplanowaniu małego mieszkania liczy się każdy centymetr powierzchni. Jak zaplanować ustawienie i wielkość mebli tak aby nie zajmowały przestrzeni, a korzystanie z nich było jednocześnie wygodne? Na co warto zwrócić uwagę przy ustawianiu mebli? Np. ile miejsca potrzebuje przy stole jedna osoba? Jak szerokie powinno być przejście w korytarzu? Albo jak wąskie może być przejście między łóżkiem a ścianą, żeby wygodnie można było się poruszać?
Jacek Niezgoda – W małych mieszkaniach należy myśleć o maksymalnym wykorzystaniu przestrzeni. Dobrze, aby przestrzeń pozostała czysta bez zbędnych elementów, dlatego dobrze wygospodarować w układzie ścian ukrytą szafę, mini garderobę, która pomieści większości rzeczy. Meble powinny być funkcjonalne, zazwyczaj stół do pracy jest również stołem, przy którym spożywamy posiłki, a sofa używana w ciągu dnia staje się sypialnią w nocy. Małe mieszkanie należy zagospodarować w taki sposób, aby zmiana funkcji poszczególnych stref nie wiązała się z przemeblowaniem całej przestrzeni. Normy mówiące o wielkości przestrzeni dla osoby siedzącej w takich w przypadkach nie znajdują zastosowania, podobnie jest z szerokością korytarza. W małym mieszkaniu funkcjonalność jest priorytetem w kształtowaniu wnętrza. Ogólnie ujmując należy się kierować zasadami: stosowanie ukrytych zabudowanych szaf, unikanie ostrych wystających elementów, szukanie zamkniętych szaf, skrytek, półek na drobne rzeczy, tak, aby przestrzeń pozostawała czysta i klarowna bez zbyt wielu widocznych bibelotów.
– Funkcjonalność w niewielkim mieszkaniu jest niezwykle ważna. W jakiej kolejności należy ustawić sprzęty kuchenne? Na co warto zwrócić uwagę przy zakupie mebli do kuchni?
Irena Lang – W niewielkim mieszkaniu przeważnie jest i niewielka kuchnia, co wymaga dyscypliny w rozplanowywaniu jej funkcji. Generalna, podstawowa zasada, która dotyczy zarówno małej jak i dużej kuchni to kolejność ustawiania sprzętów AGD – lodówka – zlewozmywak –kuchenka. Pomiędzy nimi należy wygospodarować choćby niewielkie fragmenty blatu. Przydatnym zabiegiem w małych kuchniach jest zabudowywanie górnymi szafkami całej dostępnej przestrzeni do sufitu. Wysuwany okap szufladowy zabudowany w ciągu szafek nie zabiera tyle miejsca, co tradycyjny, a w szafkach nad nim można doskonale przechowywać drobne przedmioty kuchenne, przyprawy. Szafki kuchenne należy wyposażyć w szereg udogodnień technicznych, które umożliwiają jak najlepsze ich wykorzystanie – wysuwne, obrotowe kosze, prowadnice do szuflad o pełnym wysuwie, podnoszone do góry fronty szafek wiszących. Warto również pomyśleć o uchwytach „wtopionych” we fronty szafek. Innym aspektem jest także forma i kolor mebli. Kiedy zabudowa kuchenna jest skromnych rozmiarów nie należy stosować ciężkich zdobionych frontów. Jednorodny kolor, duże gładkie płaszczyzny sprawią, że kuchnia wyda się optycznie większa.
– Jaki rodzaj mebli zapewni nam wygodne użytkowanie, ale zabierze mało przestrzeni? Czy warto inwestować w meble wielofunkcyjne jak np. sofa i łóżko w jednym? Czy być może sprawdzają się one tylko na krótszą metę? Jakiego rodzaju wielofunkcyjny sprzęt domowy Państwa zdaniem warto posiadać?
Kinga Rusek – W dzisiejszych czasach trudno mówić o meblach wielofunkcyjnych. W małym mieszkaniu rozkładana sofa służąca jednocześnie do spania to konieczność i dzięki temu można wyeliminować łóżko. Duży stół między kuchnią a salonem to miejsce gdzie można zorganizować obiad dla kilku osób i jednocześnie może służyć jako miejsce do pracy. Idealna sytuacja to taka gdzie sypialnia pozostaje oddzielnym pomieszczeniem, niestety w małych mieszkaniach zazwyczaj nie jest to możliwe. Przestrzeń dzienna wieczorem staje się sypialnią. Nie jest to dobre rozwiązanie, łóżko rozkładane zazwyczaj ma cięższa formę od mebla przeznaczonego tylko do siedzenia, co wizualnie w małym mieszkaniu ma duże znaczenie. Ponadto brak lub niewielkie gabaryty pojemnika na pościel sprawiają, że w przestrzeni wnętrza pojawia się dodatkowy mebel do jej przechowywania.
– Często się zdarza, że jedno pomieszczenie musi pełnić kilka funkcji – jest jednocześnie salonem, sypialnią, pracownią, a czasami również kuchnią. Jak zróżnicować optycznie te części pokoju, ewentualnie jak wydzielić miejsce na każdą z tych funkcji tak, by uniknąć jednocześnie wrażenia ciasnoty i nieładu?
Irena Lang – Zdecydowanie nadmiar szczegółów i bibelotów mogą sprawić wrażenie nieładu i przesycenia wnętrza. W małym mieszkaniu strefy kuchni, pracowni, wypoczynku niejako nakładają się lub służą wielu funkcjom zamiennie. Dlatego nie należy ich dzielić optycznie. Strefy powinny się przenikać tworząc przestrzeń jednolitą, spójną wizualnie. Dobrze sprawdzają się blaty, stoły zlokalizowane na granicy kuchni i pomieszczenia dziennego, lekkie mobilne, ażurowe parawany. Tak więc proste, czyste formy zapewniają klarowność wnętrza.
– Powszechnie wiadomo, że jasne kolory powiększają optycznie wnętrze. Co zrobić, gdy ktoś jest miłośnikiem mocnych, odważnych barw? Jakie rozwiązanie polecają Państwo tym, którzy nie wyobrażają sobie spokojnych kolorów na ścianach swojego mieszkania? Czy istnieją sposoby, dzięki którym użycie ciemnych barw nie spowoduje optycznego zmniejszenia przestrzeni?
Jacek Niezgoda – Rzeczywiście jasne pastelowa barwy nadają wnętrzom wrażenie przestronności, ale równocześnie mogą powodować poczucie braku harmonii, pustkę estetyczną, brak pomysłu na własne wnętrze. Podstawowa zasadą kompozycji kolorystycznej jest kierunek podziałów na ścianach. Pionowe elementy, pasy sprawiają wrażenie podwyższenia wnętrza, jednocześnie skracając jego perspektywę, wrażenie zmniejszenia. Poziome długie podziały wizualnie wydłużają, sprawiają wrażenia powiększenia, wydłużenia. Zastosowanie ciemnego koloru na krótszej ścianie sprawi wrażenie przybliżenia tej ściany. Kolory we wnętrzu powinny odzwierciedlać osobowość i temperament mieszkańca. Jeśli więc ktoś lubi zdecydowane kolory powinien je zastosować, ważne jednak, aby jednej wspólnej przestrzeni nie znalazło się ich za dużo. Warto wybrać spokojniejszy kolor bazowy, a do niego jeden mocny jako zdecydowany akcent. Niebagatelnym elementem pozwalającym na uzyskanie w małym pomieszczeniu – głębokiej perspektywy i wrażenia optycznego powiększenia wnętrza jest lustro. Odbite, prostopadłe do niego elementy wnętrz, zarówno części podłogi, jaki i sufitu, wzmagają wrażenie wielkości przestrzeni.
– Czy powinno się stosować na wszystkich ścianach ten sam odcień, czy może bardziej wskazane dla mini-mieszkania są różnorodne barwy?
Irena Lang – To jest bardzo indywidualna kwestia, jeżeli ktoś dobrze czuje się w przestrzeni z mocnymi, intensywnymi kolorami to dlaczego ma z nich rezygnować. Dla przykładu, można pomalować dwie ściany (sąsiednie) w ciemnym kolorze, a dwie w jasnym. Bądź też ciemny kolor z jednej ściany może przechodzić w niewielkim fragmencie na ścianę sąsiednią. Oczywiście w przypadku stosowania barw ciemnych, sufit takiego pomieszczenia powinien zostać jasny. Mocne intensywne kolory można zastosować również jako tło podkreślające układ mebli lub kompozycję szafek na ścianie. Ciemnym kolorem możemy również zaakcentować ścianę, na której będzie stało łóżko. Ciemne intensywne kolory dobrze sprawdzają się również zastosowane we wnękach, dla uwidocznienia efektu, mogą być dodatkowo oświetlone halogenami. Kolor we wnęce może również przechodzić we wnękę wykonaną na suficie podwieszanym, co daje bardzo ciekawy efekt.
Kinga Rusek – To również zależy od potrzeb estetycznych użytkownika wnętrza. W małych mieszkaniach jednolity kolor ścian można wzbogacić zestawiając z nim mocne kontrasty mebli, dodatków, tkanin (kolorowych, fakturowych, z wzorami). Na pewno jednolita barwa bardzo porządkuje przestrzeń, czyniąc ja bardzo czystą wizualnie, harmonijną. By jednak uniknąć monotonii i nudy warto trochę kolorami się pobawić. Najmniej ryzykowne, dla niepewnych swych umiejętności w tej dziedzinie, jest właśnie stosowanie różnych odcieni tego samego koloru.
– Czy istnieją wzory lub faktury ściany, dzięki którym przestrzeń będzie wyglądać na większą?
Jacek Niezgoda – To bardzo rozległy temat. np. pasy pionowe lub wszelkiego rodzaju pionowe podziały skracają optycznie przestrzeń, podłużne wizualnie powiększają, lecz przy złych podziałach wizualnie obniżają. Ogólna zasada dekorowania ścian polega na odpowiednim skalowaniu wielkości motywu do wielkości płaszczyzny. Duże motywy kwiatowe lub geometryczne w małym mieszkaniu przytłoczą wizualnie pomieszczenie.
– Jeżeli już mowa o ścianach, jak podzielić przestrzeń mieszkania aby była ergonomiczna? W których miejscach mieszkania można ze ścian zrezygnować?
Irena Lang – Tak zwane open space czyli otwarte przestrzenie w mieszkaniu to trend obecny już od bardzo dawna. W małych mieszkaniach pozbycie się zbędnych ścian to jedyna metoda na uzyskanie atrakcyjnej przestrzeni. Wszystko zależy od naszego stylu życia oraz ilości osób mieszkających „po jednym dachem”. Dla singla umiejscowienie wszystkich funkcji jak kuchnia, living i sypialnia w jednej otwartej przestrzeni jest na pewno niezłym pomysłem. Niektórzy nawet łazienkę włączają do tej wspólnej przestrzeni, ale to na pewno rozwiązanie dla odważnych. Kiedy jednak w małym mieszkaniu mają funkcjonować 2 lub więcej osób oddzielna sypialnia staje się nieodzowna i zapewnia odpowiednią higienę życia. Jeśli mamy do dyspozycji 40 metrowe mieszkanie połączenie salonu z kuchnią to zabieg niemal konieczny.
– Czy oświetlenie ma duży wpływ na kształtowanie przestrzeni? Jeżeli tak, to w jaki sposób można za jego pomocą sprawić, by pokój wydawał się większy?
Jacek Niezgoda – Oczywiście, świadoma lokalizacja punktów świetlnych wydobywa określone przedmioty i nadaje im szczególny wyraz w przestrzeni mieszkania. Przy pomocy oświetlenia możemy korygować optycznie wnętrze. Światło skierowane na sufit pozornie powiększa wnętrze wywołując wrażenie wysokości, skierowane na dół daje efekt zaciemnienia i wrażenie obniżenia. Współczesne wnętrza wyposażone są w wiele źródeł światła, które dostosowane są do wykonywanych określonych czynności. Zastosowanie równocześnie wielu punktów świetlnych zawsze sprawia wrażenie przestronności. Operowanie światłem jest sztuką, która buduje architekturę wnętrza. Wymaga smaku i wyczucia. Obok cech funkcjonalnych jest elementem dekoracji. Znacznie wzbogaca przestrzeń mieszkalną, kreując nastrój i plastyczny wizerunek wnętrza, bez którego coraz trudniej nam się obejść.
– Co ze światłem dziennym? W małym mieszkaniu przeważnie nie ma miejsca na duże okna. Dodatkowo wieszając w nich zasłony tracimy po pierwsze światło, po drugie przestrzeń. Jak sobie z tym poradzić? Jakich sposobów przy dekoracji okien użyć, by dawały jak najwięcej dziennego światła?
Kinga Rusek – Ciężkie drapowane zasłony nie nadają się do małych mieszkań. Aby zapewnić sobie komfort użytkowania mieszkania dobrze zastosować lekkie półprzeźroczyste ekrany wykonane z organtyny lub innego materiału o podobnych właściwościach. Do całkowitego zasłonięcia okna stosujemy wtedy rolety lub żaluzję. Dla osób, którym kontakt z przestrzenia zewnętrzna jest niezbędny wizualnie dobrze polecić rolety rzymskie, którymi w łatwy sposób można oddzielić wieczorem, przestrzeń mieszkania od ulicy. Podciągnięte do góry na półprzeźroczystych sznurkach, w ciągu dnia pozostają niewidocznemu elementem wnętrza. Obecnie produkowane okna, parapety jak i ulokowany pod nimi grzejniki posiadają często estetyczne formy, zastosowanie w oknie tylko żaluzji drewnianych lub w kolorze ciemnego drewna to rozwiązanie wizualnie odpowiednie, zapewniające zasłonięcie okna bez przegadanych obszernych zasłon.
Autorzy: Jacek Niezgoda, Irena Lang, Kinga Rusek