Medycyna jest wielodyscyplinarną dziedziną wiedzy, w której poszczególni lekarze mogą wybierać odpowiednie dla siebie specjalizacje. Specyficznym rodzajem specjalizacji jest medycyna pracy. Służyć ma ona ochronie zdrowia wszystkich osób pracujących, przed niekorzystnym wpływem warunków związanych ze środowiskiem pracy i sposobem jej wykonywania. Jak zostać lekarzem medycyny pracy i czym właściwie się on zajmuje?
Jak zostać lekarzem medycyny pracy?
W celu pełnienia zadań z zakresu służby medycyny pracy lekarz musi posiadać odpowiednie kwalifikacje. Uprawnienia w zakresie przeprowadzania badań wstępnych, okresowych i kontrolnych, a także do sprawowania profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami, nabywają lekarze ze specjalizacją w jednej z dziedzin medycyny:
- pracy,
- przemysłowej,
- morskiej i tropikalnej,
- lotniczej,
- transportu,
- kolejowej,
- higieny pracy.
Pod pewnymi warunkami uprawnienia do posługiwania się tytułem lekarza medycyny pracy i dokonywania szczególnych zadań z zakresu tej służby, nabywają także lekarze zatrudnieni w pełnym wymiarze czasu pracy przez okres co najmniej 6 lat jako:
- zatrudnieni w branży przemysłowej,
- zatrudnieni w poradni medycyny pracy,
- pracujący w poradniach dla młodocianych, które funkcjonują w przemysłowych publicznych zakładach opieki zdrowotnej,
- rejonowi lub zakładowi w zakładach kolejowej służby zdrowia i zakładach opieki zdrowotnej dla szkół wyższych lub jednostek badawczo-rozwojowych (lekarz powinien przy tym pełnić profilaktyczną opiekę nad pracownikami wykonującymi zadania zawodowe na stanowiskach z czynnikami szkodliwymi lub uciążliwymi dla zdrowia),
- zatrudnieni w publicznych zakładach opieki zdrowotnej, jedynie w odniesieniu do pracowników takich zakładów,
- pracujący w poradniach rehabilitacyjnych dla inwalidów, o ile są zatrudnieni w spółdzielczości inwalidzkiej,
- zatrudnieni w jednostkach wojskowych lub zakładach opieki zdrowotnej, istniejących i utrzymywanych dzięki MON lub MSW – o ile lekarz pełnił służbę lub był zatrudniony na pełny etat przez co najmniej 3 lata.
Lekarz medycyny pracy może pracować w ramach zatrudnienia w zakładach opieki zdrowotnej lub prowadzić praktykę indywidualną.
Obowiązki lekarza medycyny pracy
Jeśli pracownik musi wykonać badania wstępne, kontrolne lub badania okresowe medycyny pracy oferuje mu możliwość skorzystania wówczas z usług wybranego lekarza takiej specjalizacji. Lekarze medycyny pracy powinni sprawować na bieżąco profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracującymi, w szczególności właśnie poprzez tego rodzaju badania, jakie zostały przewidziane przepisami Kodeksu pracy. Oceniają u poszczególnych pracowników możliwości wykonywania pracy lub pobierania nauki, z uwzględnieniem stanu ich zdrowia i zagrożeń występujących w miejscu pracy lub edukacji.
Jednocześnie do ich zadań zalicza się czynne ograniczanie szkodliwego wpływu prac na zdrowie pracownika, poprzez rozpoznawanie i ocenę czynników występujących w środowisku pracy. Prowadzą ambulatoryjną rehabilitację leczniczą, organizują i udzielają pierwszej pomocy medycznej w nagłych zachorowaniach i wypadkach w miejscu pracy, a także inicjują i realizują promocję zdrowia wśród pracowników.