Jak zrozmawiać ze współmałżonkiem

Przyjaciółka zwierzyła mi się ostatnio, że jej rozmowy z mężem coraz częściej kończą się kłótnią. "Dlaczego?" – pytała mnie zaniepokojona. Okazuje się, ze zwykłe z pozoru rozmowy bywają tak naprawdę wojną między dwojgiem ludzi. A często dałoby się tego uniknąć, gdyby staranniej dobierali słowa dla wyrażania własnych myśli.

Słowa krytyki słyszymy codziennie: "Zachowałaś się jak idiotka…", "Czy wiecznie musisz o wszystkim zapominać…" lub złośliwe: "Znowu przypaliłaś obiad?", "Taki geniusz, a pomylił się w liczeniu…". Jeśli często słyszy się negatywne komentarze, zaczyna się w nie wierzyć. Krytyka zniechęca do starań, denerwuje, wywołuje chęć obrony przez atak. Epitety ranią zwłaszcza wtedy, gdy padają w obecności obcych ludzi.

Krytykujmy zachowanie, a nie osobę. Jeśli powiemy: "W tym wyliczeniu jest błąd", będzie to oznaczało: "Trudno, każdy może się pomylić". "Następnym razem mi się uda" – pomyślimy. "Musiałaś być bardzo zamyślona, gdy gotowałaś obiad" – oznacza: "Przykro mi, że tak się stało, ale wiem, że na co dzień ci się to nie zdarza" i wywołuje reakcję: "Dzisiejsza sytuacja to przypadek, jutro postaram się ugotować coś pysznego". Wyrażanie dezaprobaty może więc mieć pozytywny skutek.

"Masz to zrobić", "musisz", "natychmias" – słowa znane z dzieciństwa. W takiej formie rodzice wydawali nam polecenia, często podkreślając słowa gniewnym wzrokiem i ostrym tonem. Dorosły człowiek źle reaguje, gdy współmałżonek wciela się w rolę surowego rodzica: "Zrób to natychmiast!", "Masz w tej chwili wymienić tę uszczelkę!". Gdy słyszymy takie polecenia, bunt i przekora pojawiają się wręcz odruchowo.

Po pierwsze zmień ton, po drugie przypomnij sobie zaczarowane słówko "proszę". Zawsze poskutkuje. Możemy też zadziałać bardziej dyplomatycznie: "Kochanie, miałeś wymienić żarówkę i naprawić kran. Którą z tych rzeczy mógłbyś się dzisiaj zająć?". Jeśli damy partnerowi możliwość wyboru, najczęściej zrobi, co chcemy, zupełnie zapominając, że buntował się przeciwko obu czynnościom.

Często w awanturze wypomina się dawne potknięcia, zwłaszcza gdy wyczerpały się inne argumenty. "Nie dbasz o mnie, nie obchodzę cię, znowu jest jak wtedy, kiedy zapomniałeś o moich urodzinach!" – mówi żona do męża, który przed paroma laty raz jeden zapomniał jej kupić kwiaty z okazji urodzin.

Moja znajoma skutecznie oduczyła się wywlekania starych spraw. Jak? Przygotowała sobie kartkę ze spisem dobrych rzeczy, które zrobił w przeszłości jej mąż, i za każdym razem, gdy korciło ją, żeby mu coś wypomnieć, brała tę kartkę do ręki i czytała sobie kilka punktów. Kiedyś się zdarzyło, że przeczytała je głośno. Efekt był niesamowity: zaskoczony mąż starał się szybko przypomnieć sobie, co żona zrobiła dobrego i prześcigali się w mówieniu sobie miłych rzeczy…

"Żona Piotra wygląda tak elegancko, a ty masz siano na głowie…", "Mąż Eli ma świetna pracę i służbowy samochód, a ty…". Jak można zareagować na coś takiego? Tylko złośliwym "Trzeba się było ze mną nie żenić!". I wojna gotowa. Nie doceniamy tego, co mamy, a podkreślamy to, czego nam brak. To obniża samoocenę partnera, rani go, a do tego wzbudza niechęć do osoby stawianej za wzór.

Unikajmy porównań jak ognia. Jeśli można – pochwalmy, jeśli to konieczne – skrytykujmy, ale bez mieszania do tego osób trzecich. "Upnij włosy, chyba będzie ci ładniej", "Byłoby nam łatwiej, gdybyś więcej zarabiał, ale i tak jesteś wspaniały, że zajmujesz się dziećmi…". Życzliwe słowa, a przecież myśl została przekazana.

"No, rób, jak Ci mówię", "Jak zwykle zrobisz po swojemu, ale gdybyś mnie posłuchał, byłoby na pewno lepiej". Stanie nad głową, wtrącanie się i dyrygowanie potrafi wyprowadzić z równowagi najspokojniejszego człowieka. A stąd już tylko krok do przykrych słów, a może i kłótni.

Pogódźmy się z tym, że nasz partner to już dorosły człowiek. Ma własny rozum i doświadczenie. Udzielajmy mu rady i pomocy tylko wtedy, kiedy o nią prosi. Do obranego celu można dojść różnymi drogami. Nie zmuszajmy współmałżonka, by koniecznie szedł tą naszą.

Zdarza się, że partner zaczyna rozmowę o czymś niemiłym, co spotkało go w ciągu dnia. Oczekuje zrozumienia i pocieszenia, a otrzymuje lekceważący komentarz: "Jak zwykle przesadzasz…" albo "Może ci się wydawało?". Jaką reakcję to wywołuje? Kobiety z reguły płaczą lub krzyczą, mężczyźni rozżaleni zamykają się w sobie.

Dajmy ukochanej osobie to, czego potrzebuje, bez względu na nasze zdanie na ten temat. Wysłuchanie, przytulenie – to najlepsza terapia. O racjach lub ich braku możemy porozmawiać później, gdy opadną emocje. Albo nigdy, jeśli osoba zainteresowana nie zechce do tego wracać.

Kłótnie przy świadkach powodują często, że pokonany zaczyna podświadomie unikać tych osób – nikt przecież nie czuje się dobrze w obecności obcego człowieka, który zbyt wiele o nim wie. Co więcej, wyrabiają złą opinię o obu stronach związku, ranią i stanowią wodę na młyn dla sąsiedzkich plotek.

Pamiętajmy o przysłowiu, że brudy pierze się we własnym domu. Jeśli mamy coś na sercu, powiedzmy to sobie w cztery oczy. Rozwiążmy problem i pokażmy się światu jako zgodny związek.

Źródło: (Weronika Hass; Poradnik domowy – marzec 2001