Badanie, które przeprowadził Instytut Badawczy Ipsos pt. „Oszczędzanie i zwyczaje finansowe” w październiku 2007 r. pokazuje, że aż dwie trzecie polskich rodziców daje pieniądze swoim dzieciom. Średnio na jedno dziecko przypada obecnie 55 zł kieszonkowego miesięcznie. Maluchy i nastolatki pieniędzy jednak nie oszczędzają – w zależności od wieku wydają je na słodycze, jedzenie, napoje, karty do telefonu, kosmetyki i ubrania. Dlatego wiedzę o rozporządzaniu najmniejszym nawet budżetem warto przekazywać już małym dzieciom. W tej kwestii wyjątkowo często sprawdza się powiedzenie: czym skorupka za młodu nasiąknie…
Będę jak mama
W pierwszych latach życia dzieci uczą się przede wszystkim kopiując zachowania dorosłych. Jeśli rodzice mają problemy z „dotrwaniem do pierwszego”, nie mają oszczędności i stale tkwią w długach, istnieje duże prawdopodobieństwo, że ich dzieci powielą te zachowania. Po pierwsze powinniśmy więc świecić przykładem. Nieodpowiednie zarządzanie domowym budżetem, czyli bezmyślne wydawanie pieniędzy na niepotrzebne rzeczy, może mieć tu fatalne, nie tylko doraźne skutki. – Musisz wiedzieć, że to czego twoje dziecko nauczy się od ciebie w kwestii domowych finansów, może mieć istotny wpływ na jego przyszłość. Jeśli od początku traktujesz dziecko poważnie, mówisz jaką wartość mają pieniądze i jakie korzyści można odnieść np. z regularnego oszczędzania, to w przyszłości dziecko będzie miało większe szanse na odniesienie finansowego sukcesu – mówi Marzena Bogdańska, ekspert Akademii Rodzinnych Finansów.
Pamiętajmy również o tym, aby pokazywać dziecku pozytywne konsekwencje oszczędzania i racjonalnego gospodarowania budżetem. Stwierdzenie „przeznaczymy te pieniądze na ważny dla całej rodziny zakup” będzie lepiej przyjęte niż „nie kupię ci tego, bo nie mam pieniędzy”.
Skarbonka dla malucha, konto bankowe dla nastolatka
Wiedza o finansach, którą przekazujemy dzieciom, powinna być dostosowana do ich wieku. Informacje o tym, czym jest pieniądz i do czego służy możemy przekazywać maluchowi już przy okazji nauki liczenia. Wysoki poziom wiedzy o finansach nie jest jednak równoznaczny z umiejętnością gospodarowania pieniędzmi w praktyce. Dlatego pozwólmy dzieciom samodzielnie korzystać z pieniędzy i omawiajmy wspólnie z nimi rezultaty tych działań.
Już przedszkolaka możemy zachęcić do oszczędzania dzięki regularnemu wypłacaniu kieszonkowego. – Dobrym rozwiązaniem jest dawanie kieszonkowego w nominałach, które do tego zachęcają – czyli np. kilka monet lub banknotów zamiast jednego o większym nominale. Zaproponujmy też, aby dziecko część tej kwoty odłożyło do świnki-skarbonki, aby zebrać pieniądze na upragniony cel – radzi Marzena Bogdańska. Pokażmy, że mądre wydawanie może być powodem do dumy. – Nie protestujmy, kiedy dziecko chce wykorzystać oszczędności zgromadzone w skarbonce na wymarzony zakup. Jeśli nie będzie mogło decydować o korzystaniu z własnych pieniędzy, zniechęcimy go do oszczędzania – dodaje Bogdańska. Dlatego jeśli dziecko marzy np. o nowym rowerze, pomóżmy mu odłożyć odpowiednią sumę pieniędzy, by później móc wspólnie sfinalizować „poważny” i oczekiwany zakup.
Nastolatkowi natomiast wyjaśnijmy, na czym polega korzystanie z konta bankowego i karty płatniczej. Gdy upewnimy się, że potrafi weryfikować wysokość rachunków i umie dbać o bezpieczeństwo przy transakcjach kartą, możemy założyć pierwsze, młodzieżowe konto bankowe.
Informacje o Akademii Rodzinnych Finansów:
Akademia Rodzinnych Finansów jest programem edukacyjnym prowadzonym przez Provident Polska od 2007 roku. Program powstał jako odpowiedź na niekorzystną dla społeczeństwa relację jego świadomości finansowej do konieczności praktycznego, sprawnego funkcjonowania w przestrzeni ekonomicznej dzisiejszego świata. Akademia Rodzinnych Finansów ma za zadanie dostarczać praktyczną wiedzę na temat oszczędzania, gospodarowania pieniędzmi, poszerzenia kompetencji finansowych w polskim społeczeństwie. Nadrzędnym celem programu jest podpowiedzenie Polakom jak świadomie i umiejętnie korzystać z dostępnych im zasobów finansowych.
www.akademiarodzinnychfinansow.pl
Informacje o ekspercie:
Marzena Bogdańska – Specjalizuje się w edukacji finansowej i psychologii sukcesu. Wykorzystuje i promuje praktyczne rozwiązania dla menedżerów i przedsiębiorców, aby mogli rozwijać finansową inteligencję i pomnażać majątek. Doświadczenia biznesowe i trenerskie zdobyła w międzynarodowych korporacjach finansowych. Jest twórcą profesjonalnego systemu szkoleń z zakresu rynku kapitałowego i ubezpieczeniowego, komunikacji interpersonalnej, zarządzania zespołem w jednej z działających w Polsce instytucji finansowych. We współpracy z TVN i Joanną Brodzik przygotowała program „Ona i pieniądze”. Jako ekspert występowała również w programie „Pytanie na śniadanie” w TVP 2. Jest właścicielką Akademii Inwestora MiB Partner w Warszawie. Życiowe credo: Pozwól pieniądzom wzbogacić siebie.