Nie ma jednego, uniwersalnego sposobu na radzenie sobie z żałobą. Każdy człowiek przeżywa żal po stracie bliskiej sobie osoby zupełnie inaczej. To najzupełniej normalne – każdy człowiek ma prawo przezywać żałobę na swój sposób. Żałoba jest też inaczej manifestowana i obchodzona w zależności od kręgu kulturowego – wyraża się w innych strojach czy symbolach w domu. Nadal jednak ktoś może mieć problem z właściwym przeżyciem żałoby.
Jeśli żałoba przedłuża się, człowiek nie jest w stanie otrząsnąć się i iść dalej, tylko umacnia się w swoim żalu i mimo upływu czasu przeżywa żałobę tak samo mocno – potrzebuje pomocy. Przeczytaj jak poradzić sobie z żałobą!
Czym jest żałoba?
Żałoba to naturalna reakcja ludzi na stratę bliskiej osoby. Ma charakter emocjonalny i pozwala człowiekowi powoli przystosować się do świata, w której bliskiej osoby już nie ma. Zazwyczaj bowiem o żałobie mówi się w kontekście śmierci kogoś bliskiego – jako stan emocjonalny może jednak dotknąć człowieka także po utracie związku, pracy czy ukochanego zwierzaka – wszystkiego, do człowiek miał emocjonalny stosunek i potrzebuje czasu, by przyzwyczaić się do nowej sytuacji.
Żałoba jest też pewnym zwyczajem – dlatego ludzie różnych kultur inaczej manifestują ją na zewnątrz. Istnieje na przykład zwyczaj zasłaniania luster w domu żałobnym, ludzie w naszym kręgu kulturalnym ubierają się najczęściej na czarno – czarny bowiem jest symbolem żałoby. Nie jest to jednak symbol uniwersalny. Na przykład w Meksyku kolorem żałoby jest niebieski, a w Chinach barwą żałoby jest biel.
Żałoba trwa też różny okres czasu – na emocjonalnym poziomie każdy przeżywa to bardzo indywidualnie. W warstwie symbolicznej może trwać od trzech miesięcy do nieco ponad roku. W warstwie emocjonalnej najbardziej nasilone objawy żałoby obserwuje się do około czternastu dni po stracie, choć sama żałoba utrzymuje się do około roku. Po tym czasie człowiek powinien być gotowy iść już dalej.
Jak przeżywamy żałobę?
Każdy człowiek inaczej przeżywa swoją żałobę. I ma do tego prawo. Mimo wszystko można mówić o pewnych etapach żałoby, przez które przechodzi człowiek, by móc się otrząsnąć i zacząć nowy rozdział w życiu. O tych fazach mówi model Kübler-Ross. Są to kolejno:
- Wyparcie – dana osoba nie wierzy, że faktycznie doszło do straty i jest to strata nieodwracalna. Może myśleć, że wszystko jest ponurym żartem, doszło do tragicznej pomyłki lub została błędnie postawiona diagnoza. Ciągle liczy, że wszystko jeszcze się odwróci i będzie tak, jak zawsze.
- Złość – złość może być skierowana w stronę samego siebie, może być to też poszukiwanie osób winnych za taki stan rzeczy lub nawet oskarżanie osób zmarłych i to właśnie na nich zrzucanie całej odpowiedzialności
- Negocjacje – Chcąc uniknąć skutków żałoby, dana osoba może rozpocząć proces negocjacji z losem.
- Depresja – to faza, w której żałobnik zaczyna odczuwać żal, smutek i ciężar swojej straty. Może zacząć izolować się od innych, płakać i przeżywać skrajne stany emocjonalne
- Akceptacja – ból nie musi jeszcze całkowicie minąć, ale żałobnik zaczyna rozumieć, że strata jest nieodwracalna, godzi się z nią i zaczyna odczuwać spokój. Jest też gotowy na rozpoczęcie nowego etapu w swoim życiu.
Nie zawsze wszystkie te fazy muszą występować w tej kolejności – może być ona zupełnie inna. Najważniejsze to jednak dotrwać do tej ostatniej fazy, czyli do akceptacji.
Jak przetrwać żałobę?
Jeśli przeżywasz żałobę i chcesz się z nią uporać – wiedz, że masz prawo przeżywać swój smutek i stratę na swój sposób. Nie musisz udawać, że wszystko jest w porządku, nie musisz się uśmiechać i udawać, jeśli nie masz na to ochoty. Nie porównuj się do innych ludzi – nie musisz przeżywać żałoby w taki sam sposób, jak inni. To wcale nie czyni Cię kimś gorszym.
Nie odrzucaj od siebie innych osób – każdy czasami chce pobyć sam, ale obecność bliskich osób może być bardzo pomocna w przeżywaniu żałoby. W ten sposób zrozumiesz, że nie jesteś sam ze swoją stratą i dookoła Ciebie są ludzie, którzy chcą Ci pomóc.
Nie tłum w sobie emocji – płacz, jeśli masz na to ochotę. Możesz poszukać też sposobu na zdrowe i bezpieczne rozładowanie negatywnych emocji – zacząć ćwiczyć, sprzątać, uprawiać ogród – wszystko, co pomoże Ci się rozładować bez negatywnych skutków dla Ciebie i Twojego otoczenia jest czymś dobrym.
Daj sobie też czas – strata zawsze boli, więc bądź dla siebie wyrozumiałym i dobrym, nie wymagaj od siebie za wiele. Nie rób rzeczy wbrew sobie – okres żałoby niesie za sobą różne potrzeby, o które warto zadbać.
Pomoc po stracie bliskiego
Czasami żal po stracie jest tak ogromny, że mimo upływu czasu, człowiek nie jest w stanie zamknąć tego etapu i rozpocząć nowego. Nie pomagają przyjaciele czy próba poradzenia sobie z problemem we własnym zakresie.
Wtedy warto pomyśleć o profesjonalnej pomocy i skorzystać z pomocy psychologa lub psychoterapeuty. To pozwoli Ci zrozumieć mechanizmy, które Tobą rządzą, przepracować swoje problemy, zrozumieć siłę żałoby i uporać się z nią, by rozpocząć nowe życie.
Jeśli czujesz, że Tobie lub komuś bliskiemu przydałaby się taka pomoc, zajrzyj tutaj: https://psychoterapiacotam.pl/ i rozpocznij walkę o lepsze życie.
