Idziesz do lekarza

Niektórym kobietom bardziej będzie odpowiadała opieka lekarza rodzinnego, innym lekarza-ginekologa lub doświadczonej położnej. Ważne, abyś do tej osoby miała pełne zaufanie – wtedy będziesz spokojna o zdrowie Twojego dzidziusia. Z lekarzem powinnaś spotykać się regularnie – w jego gabinecie oczywiście (no chyba że to on jest ojcem dziecka) – jeden raz w miesiącu, a pod koniec ciąży nawet częściej. Lekarz będzie szczegółowo instruował Cię, jak postępować, aby urodził się zdrowy i radosny dzidziuś.

Idealny plan wizyt wygląda następująco:

• – do 32. tygodnia ciąży – wizyta co 4 tygodnie
• – między 32. a 36. tygodniem ciąży – wizyta co 2 tygodnie
• – powyżej 36. tygodnia ciąży – wizyta co tydzień
• – po wyznaczonym terminie porodu – wizyta co 2 dni.

Podczas pierwszej wizyty lekarz przeprowadzi z Tobą dokładny wywiad na temat Twojego stanu zdrowia i przebytych chorób. Jeżeli chorujesz na choroby przewlekłe – cukrzycę, padaczkę, astmę, nadciśnienie, niedokrwistość, choroby nerek, wspólnie z lekarzem ustalicie takie dawki leków, które nie będą szkodliwe dla maluszka. Lekarz może spytać również o przebyte choroby w rodzinie, zwłaszcza choroby genetyczne. Jeżeli więc w rodzinie Twojej lub ojca dziecka zdarzyła się choroba genetycznie uwarunkowana – jako przyszła matka możesz – w odpowiednim tygodniu ciąży – poddać się badaniom – np. biopsja trofoblastu, test potrójny, amniopunkcja, kordocenteza, pozwalającym określić stan płodu. Takie badania może również zrobić ciężarna w zaawansowanym wieku.

Jeżeli przed ciążą nie zrobiłaś odpowiednich badań, Twój lekarz prawdopodobnie Cię teraz na nie skieruje. Zaraz na początku ciąży będzie to z pewnością badanie w kierunku toksoplazmozy – choroby, która w przypadku zachorowania przyszłej mamy po 16 tygodniu ciąży może poważnie uszkodzić rozwijający się płód. Należy więc sprawdzić, czy u matki wytworzyły się przeciwciała chroniące przed rozprzestrzenianiem się zakażenia w organizmie przy kontakcie z zarazkami. Jeżeli przeciwciał nie stwierdzono – wynik ujemny, powinno się badanie powtórzyć jeszcze 2 -3 razy, aby sprawdzić, czy nagle nie wzrósł poziom przeciwciał, co oznaczałoby jakąś świeżą infekcję, i unikać źródeł zakażenia przez całą ciążę – to znaczy nie jeść surowego mięsa, myć dokładnie jarzyny, unikać kontaktu z kotami oraz z ziemią, w której mogą się znajdować ich wydaliny i przede wszystkim przestrzegać ogólnych zasad higieny. Jeżeli wynik badania IgG jest dodatni -oznacza to, że kobieta ma przeciwciała i w zasadzie nie powinna się obawiać choroby – higieny jednak nigdy nie za dużo.

Również różyczka u kobiet w ciąży jest poważną chorobą, która może powodować wady rozwojowe u dzieci. Jeśli nie chorowałaś lub nie wiesz, czy chorowałaś, powinnaś wykonać badanie na obecność przeciwciał antyróżyczkowych. Jeżeli wynik będzie dodatni – nie musisz się martwić – jesteś uodporniona, jeżeli ujemny – powinnaś koniecznie unikać ekspozycji na różyczkę, szczególnie w pierwszym trymestrze, a profilaktycznie możesz otrzymać swoistą lub standardową immunoglobulinę. I koniecznie zaszczep się przed kolejną ciążą.

Na przebieg ciąży i zdrowie maluszka mają wpływ również stany zapalne pochwy matki czy też obecność chorób przenoszonych drogą płciową – chlamydioza, wirus HIV. Warto więc zrobić odpowiednie badania, aby wykluczyć ich obecność. Można też zrobić test pozwalający określić kwasowość pochwy (niektóre choroby zmieniają odczyn pochwy z kwaśnego na alkaliczny), czy ocenę stopnia czystości pochwy (biocenoza). Jeżeli minął ponad rok od poprzedniego badania cytologicznego – lekarz pobierze cytologię (wymaz z szyjki macicy).

W pierwszym trymestrze dokonasz również szczegółowej analizy krwi: morfologia, krzepliwość krwi, grupa krwi, test USR (obecność chorób wenerycznych), HBS Ag (zapalenie wątroby typu B), WR, poziom cukru, badanie w kierunku listeriozy. U kobiet nie posiadających czynnika Rh we krwi (grupa RH "minus") należy sprawdzić obecność przeciwciał przeciw krwinkom Rh dodatnim. Wykonasz również badanie ogólne moczu.

Kolejne spotkania w gabinecie lekarskim to będą rozmowy na temat Twoich odczuć i dolegliwości – jeśli masz słabą pamięć możesz robić notatki, gdy coś Cię zaniepokoi, aby podczas wizyty nic Ci nie umknęło. Lekarz będzie również systematycznie dokonywał pomiaru Twojej wagi ciała oraz ciśnienia krwi. Skontrolowane zostaną również wyniki badań laboratoryjnych wykonywanych co miesiąc – morfologii krwi i analizy ogólnej moczu – oraz innych wykonywanych w poszczególnych trymestrach. Lekarz oceni również wielkość macicy i stan szyjki macicy.

Prawdopodobnie trzy razy w czasie Twojej ciąży lekarz wykona badanie ultrasonograficzne, za pomocą specjalnego urządzenia wysyłającego i komputerowo przetwarzającego powracające fale ultradźwiękowe. Pierwsze badanie – około 12. tygodnia – pozwala określić przewidywany termin rozwiązania, to czy radość będzie podwójna, czy potrójna – o czym dobrze wiedzieć wcześniej oraz czy ciąża zagnieździła się prawidłowo. Drugie – wykonywane między 19. a 22. tygodniem ciąży, pozwala ocenić stan płodu, rozwój poszczególnych organów, pozwala również stwierdzić, czy będzie to chłopiec czy dziewczynka. Ostatnie badanie USG – po 30. tygodniu, a najczęściej miedzy 32. a 36. tygodniem ciąży – określa położenie dziecka – 95% maluchów układa się główką w dół, pozostałe – pupą w dół lub w poprzek.

Lekarz prawdopodobnie zaleci Ci również prowadzenie zdrowego i higienicznego trybu życia, zaniechanie używek, odpowiednią dietę, uprawianie sportu, unikanie prześwietleń promieniami RTG. A jeżeli pracujesz w warunkach szkodliwych – w zapylonych pomieszczeniach, w hałasie o dużym nasileniu, przy diatermiach i zgrzewarkach, obsłudze aparatów rentgenowskich, podczas pracy długo stoisz, długo – ponad 4 godziny – obsługujesz komputer – możesz z lekarzem przedyskutować możliwość odpoczynku na zwolnieniu lekarskim – przecież najważniejsze jest zdrowie Twojego maluszka. Unikaj również kontaktu z rozpuszczalnikami organicznymi (farby, lakiery), ze środkami ochrony roślin, z metalami ciężkimi, dźwigania ciężarów.

Poniższy kalendarz badań pozwoli Ci trzymać rękę na pulsie i nie zapomnieć o wykonywaniu odpowiednich badań w zależności od tygodnia ciąży, w którym akurat jesteś.