Gluten w diecie dziecka to temat, wokół którego toczy się obecnie mnóstwo sporów. Sprzeczne opinie ekspertów odnośnie odpowiedniego czasu na wprowadzenie posiłków glutenowych do jadłospisu niemowląt sprawiają, że rodzice często nie wiedzą, jak prawidłowo postępować w tej kwestii. Oto kilka faktów na temat glutenu oraz problemów, które może powodować jego spożywanie.
Czym jest gluten i w jaki sposób wprowadzić go do diety dziecka?
Gluten to białko pochodzenia roślinnego złożone z dwóch rodzajów białek: gliadyny i gluteniny. Występuje w nasionach zbóż, szczególnie w życie, pszenicy, pszenżycie i jęczmieniu. Gluten jest obecny we wszystkich produktach zawierających w składzie dodatki w postaci wymienionych powyżej rodzajów zbóż, a więc w ciastach, pieczywie, makaronach, niektórych kaszach i płatkach zbożowych.
W Polsce od 2007 roku, w sprawie pierwszego wprowadzenia glutenu, wiodącym jest stanowisko Europejskiego Towarzystwa do spraw Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Zakłada ono stosunkowo wczesne wprowadzenie małych ilości posiłku glutenowego pod osłoną mleka matki. Powinno to nastąpić nie wcześniej niż w piątym, ale też nie później niż w szóstym miesiącu życia niemowlęcia. Początkowo najlepiej podać maluchowi niewielką ilość (około pół łyżeczki na 100 ml wody) kaszy manny lub kleiku zbożowego, a następnie przejść do proponowania kilku łyżeczek na dobę. Podanie tak małej dawki posiłku glutenowego nie zmienia obowiązującego zapisu o wyłącznym karmieniu piersią do ukończenia szóstego miesiąca życia przez niemowlę. Dzięki takim działaniom możliwe jest wytworzenie tolerancji wobec glutenu i przygotowanie maluszka do bezpiecznego spożywania większych ilości pokarmów glutenowych w przyszłości. O wprowadzaniu glutenu do diety malucha przeczytasz również tutaj: http://humana-baby.pl/blog/gluten-diecie-niemowlaka-szkodzi/.
Jakie problemy może spowodować gluten w diecie dziecka?
Dla niektórych dzieci spożywanie glutenu może być problematyczne. Istnieją dwa rodzaje nietolerancji w przyswajaniu glutenu: alergia na gluten i celiakia. Alergia na gluten objawia się u dzieci przede wszystkim symptomami atopowego zapalenia skóry, rzadziej dochodzi do problemów ze strony układu pokarmowego (wymioty, biegunka, bóle brzucha) bądź oddechowego (kaszel, trudności w oddychaniu). Badania laboratoryjne, testy skórne i dieta eliminacyjna pozwalają na stwierdzenie, czy alergenem jest faktycznie gluten, czy może inny składnik diety dziecka. Uczulenie na gluten u dużej większości dzieci przemija z wiekiem.
Inaczej jest w przypadku zdiagnozowanej celiakii, która towarzyszy chorym do końca życia. Nietolerancja glutenu w celiakii prowadzi do uszkodzenia wewnętrznej wyściółki jelita cienkiego. Defekt pracy jelita cienkiego sprawia, że organizm ma kłopoty z przyswajaniem substancji odżywczych i minerałów. U dzieci celiakia może się objawiać podobnie, co alergia na gluten, najczęściej jednak jej oznaki są dużo poważniejsze. Zatrzymanie wzrostu, nieprzybieranie na wadze, biegunka, wzdęcia, niedokrwistość, osłabienie, apatia, pokrzywka – to tylko niektóre z symptomów, które mogą świadczyć o celiakii u naszego dziecka. Zarówno w przypadku alergii na gluten, jak i celiakii, podstawą leczenia jest ścisłe przestrzeganie diety bezglutenowej.
Jeśli u dziecka można zaobserwować objawy świadczące o alergii na jakikolwiek składnik pożywienia, nie należy zwlekać z wizytą u lekarza. Pediatra zaleci dalsze postępowanie i skieruje na konsultację do alergologa. Według statystyk gluten jest drugim, po białkach mleka krowiego, czynnikiem wywołującym alergię u dzieci. Może się więc okazać, że i nasz maluch będzie miał przejściowe problemy z jego przyswajaniem.
