Spory grzybów czyhają wszędzie: na wykładzinach hotelowych, w saunach, na basenach, na siłowniach, w wielu miejscach użyteczności publicznej. Grzybicy lubią środowisko wilgotne i ciepłe.
- Co możemy zrobić?
W pierwszej kolejności powinniśmy dbać, by do zakażenia w ogóle nie doprowadzić. Musimy wiedzieć, że odpowiednio nawilżona i zadbana skóra stóp jest odporna na zakażenia grzybicze. Osoby chore na cukrzycę mają często obniżoną ogólną odporność immunologiczną. Dlatego wtedy profilaktyka jest podstawą pielęgnacji stóp. O tym jak pielęgnować stopy u chorych na cukrzycę pisaliśmy wielokrotnie. Przypomnę jednak, że przestrzegając podstawowych zasad pielęgnacji mamy dużą szansę, aby uniknąć zachorowania. Najważniejsze to pamiętać, by na "nieznanym” terenie zawsze chodzimy w klamkach (w hotelach, saunach, na basenach, itp.). Stopy oglądamy codziennie, paznokcie opiłowujemy szklanym pilniczkiem, który "zgrzewa” warstwy paznokcia, najmniejsze zmiany na stopach nie powinny umknąć naszej uwadze. Ważne jest też zabezpieczenie stóp poprzez stosowanie specjalnie do tego przeznaczonych kremów, które zawierają substancje przeciwgrzybicze (nie mają ich kremy i lotiony przeznaczone do pielęgnacji ciała). Specjalistyczne kremy do stóp zapobiegają grzybicy, nadmiernemu rogowaceniu naskórka, nadmiernej potliwości i przykremu zapachowi gwarantuje np. seria Gehwol Fusskraft i Gehwol med. czy też kremy w piance Allpresan extra. Środki te powinny stosować osoby, które grzybicę wyleczyły (jako tak zwana profilaktyka wtórna) systematycznie, nawet przez 12 miesięcy po zakończeniu leczenia.
- Co robić, jeżeli dojdzie do zakażenia grzybiczego?
Wszelkie zmiany na skórze stóp i na paznokciach trzeba pokazać lekarzowi! Grzybica występująca na stopach ma wiele odmian, dlatego niezbędna jest natychmiastowa diagnoza lekarska. Im wcześniej zgłosimy się do lekarza, tym łatwiej i szybciej zostanie ona wyleczona. Grzybica skóry stóp występuje często między palcami, gdzie dochodzi do pęknięć i bolesnych rozpadlin. Również nadmiernie zrogowaciały naskórek na stopach jest doskonałą pożywką dla sporów grzyba. W zależności od rodzaju grzyba przy grzybicy występuje łuskowata powierzchnia stopy: od koloru białego do ciemnożółtego. Odmiana potnicowa grzybicy stóp rozpoznawana jest po tym, że na podeszwie pojawiają się podskórne pęcherzyki, z których wydobywa się przezroczysta, oleista wydzielina. Zakażenie drożdżakowi umiejscawia się najczęściej w łożysku paznokcia lub między palcami, objawia się jako biały kożuchowały nalot.
Jeszcze większą różnorodność obrazu przedstawiają grzybice paznokci. Najczęściej jako pierwsze atakowane są paznokcie palucha. Płytka staje się bardziej krucha, matowa, z widocznymi od brzegu masami grzybiczymi, które smugowato rozprzestrzeniają się w kierunku łożyska paznokcia. Masy grzybicze mogą przybierać różny kolor: od perłowo-białego przez żółty, zielony, po brunatny.
Reasumując: wszelkie zmiany na skórze stóp należy natychmiast skonsultować z lekarzem. Jeżeli korzystamy z usług specjalistycznych gabinetów pielęgnacji stóp, grzybica powinna być tam również rozpoznana z zaleceniem konsultacji lekarskiej. Samo już leczenie grzybicy, szczególnie paznokci powinno być wspomagane w specjalistycznych gabinetach pielęgnacji stóp. Leczenie polega na miejscowym stosowaniu maści, kremów lub lakierów. W przypadku długotrwałego, zaawansowanego procesu konieczne jest jednoczesne zastosowanie przeciwgrzybiczych leków doustnych. Jeszcze raz podkreślam – im wcześniej zostanie rozpoczęte leczenie, tym szybciej odniesiemy sukces. Grzybica skóry stóp jest dużo łatwiejsza do wyleczenia i przeważnie po trzymiesięcznej, systematycznej kuracji stopa jest zdrowa. Dużo zajmuje uporanie się z grzybicą paznokci – tutaj osiągnięcie sukcesu jest żmudne i wymaga wielomiesięcznej, systematycznej kuracji. Dlaczego tak się dzieje? Paznokcie rosną wolno, a leczenie polega na niszczeniu grzyba przez leki i ochronie odrastającego paznokcia przed zakażeniem. Wcześniej stosowano niedopuszczalne już dziś metody: usuwanie zajętego grzybicą paznokcia, co i tak nie przynosiło efektu, bo łożysko paznokcia było nadal zarażone i nowy paznokieć ulegał natychmiastowemu zakażeniu. W miarę szybki sukces w leczeniu grzybicy paznokci gwarantuje jedynie równoległe działanie lekarskie i systematyczne zabiegi specjalistyczne w gabinetach pielęgnacji stóp. Nowo rosnący, zdrowy paznokieć powinien być chroniony przed zakażeniem przez stosowanie kremów lub olejków do pielęgnacji paznokci. Masy grzybicze powinny zostać w miarę możliwości usunięte, aby zwiększyć skuteczność stosowanych miejscowo leków.
Buty, w których chodzimy musimy wymienić. Wiem, że dla niektórych osób trudnym jest wyrzucenie dobrych jeszcze butów, ale wszystkie inne metody usunięcia sporów grzyba z obuwia nie są stuprocentowo skuteczne. Jeżeli tylko wytrzyma to nasza kieszeń, to powinniśmy kupić nowe i chronić je specjalnymi dezodorantami do butów i często wietrzyć. Nie zakładamy obuwia na bose stopy. Skarpety i pończochy codziennie zmieniamy. Mając grzybicę paznokcia nie musimy rezygnować z chodzenia w sandałach. Dobre gabinety specjalistycznej pielęgnacji stóp potrafią wykonać zabieg rekonstrukcji paznokcia, dzięki czemu wygląda on zupełnie normalnie, a proces leczenia przebiega bez żadnych zakłóceń. A co najważniejsze, poprawia się od razu nasze samopoczucie … I o to chodzi.
Pozdrawiam
dr n. med. Mirosława Gałęcka
Powszechny Program Profilaktyczny "Zdrowe Nogi"
