Statystki pokazują, że ryzyko konfliktu serologicznego występuje u co czwartej pary, a w co dziesiątej ciąży konflikt ten faktycznie występuje. Czy jest konflikt krwi, jakie są jego przyczyny, jak mu zapobiegać i jakie działania należy podjąć, jeżeli wystąpi? Na te pytania w naszym dzisiejszym artykule.
Czym jest konflikt serologiczny?
Konflikt krwi zwany serologicznym to zaburzenie, które polega na niezgodności kobiety z grupą krwi Rh-, która spodziewa się dziecko mężczyzny o grupie krwi RH+. Niezgodność antygenów może wywołać chorobę hemolityczną u płodu lub noworodka. Dzieje się tak, dlatego że organizm matki wytwarza przeciwciała, które niszczą czerwone krwinki dziecka, co w efekcie prowadzi do anemii.
Przyczyny konfliktu krwi
Każdy organizm jest przygotowany do chronienia samego siebie. Kiedy do organizmu kobiety dostają się obce antygeny, automatycznie podejmuje on działania mające na celu je zwalczyć. Wytwarza on przeciwciała, które łączą się z obcym antygenem. Po to, aby zneutralizować zagrożenie. Za konflikt krwi odpowiedzialny jest antygen D, występujący tylko u niektórych osób. Jeżeli więc płód odziedziczy ten typ antygenu po ojcu, a matka go nie posiada, organizm zakwalifikuje je jako zagrożenie, które należy zwalczać.
Kiedy występuje konflikt serologiczny?
Konflikt serologiczny może wystąpić w przypadku, jeżeli krwinki płodu przedostają się do krwiobiegu matki (przedostać się musi minimum 0,2 ml krwi płodowej). Może do tego dojść w przypadku poronienia, ciąży pozamacicznej, inwazyjnych badań prenatalnych, odklejenia się łożyska oraz w trakcie porodu. Do konfliktu krwi zazwyczaj dochodzi podczas drugiej i kolejnych ciąż, chociaż trzeba przyznać, że obecnie jest to rzadkie zjawisko.
Jak zapobiec konfliktowi krwi?
W celu zapobieżenia konfliktowi serologicznemu ciężarnej kobiecie o krwi Rh- podaje się immunologię anty D. Zapobiega ona tworzenia się w organizmie matki groźnych dla płodu przeciwciał. Jest to możliwe dzięki temu, że immunologia anty D niszczy wszystkie krwinki płodu, które mogą przedostać się do krwiobiegu matki. Lekarze podają, że jej skuteczność wynosi 98% w przypadku prawidłowego podania, czyli w ciągu 72 godzin po porodzie. Coraz częściej podaje się ją także w 28 tygodniu ciąży.
Co, jeśli konflikt wystąpi?
Dziecko z konfliktu serologicznego cierpi na chorobę hemolityczną, która występuje tylko u płodu. Znane są jej 3 postacie. Najcięższy kończy się zazwyczaj obumarciem wewnątrzmacicznym. Dwie pozostałe postacie są łagodniejsze, ale również niebezpieczne dla dziecka. Pierwsza objawia się żółtaczką hemolityczną, która w wysokim stężeniu działa toksycznie na mózg dziecka. Objawami choroby są drgawki oraz wzmożone napięcie mięśniowe. Jeżeli lekarzom uda się uratować dziecko bardzo często ma on zaburzenia rozwoju psychicznego, padaczkę lub problemy z równowagą. Najłagodniejszą postacią choroby hemolitycznej jest anemia. Jej objawy to bladość, powiększenie śledziony i wątroby, a także duszności.
Sam przebieg choroby zależy od ilości immunoglobulin wytwarzanych przez organizm matki w czasie ciąży. Im wcześniej zaczynają być one wytwarzane, tym rokowania są gorsze.