Ryzyko zachorowania na cukrzycę typu II rośnie po 45. roku życia. W przeciwieństwie do cukrzycy typu I, która rozwija się z powodu uszkodzenia wysepek trzustki produkujących insulinę i dotyka głównie dzieci oraz ludzi młodych, cukrzyca typu II występuje, gdy organizm traci zdolność prawidłowego wykorzystania insuliny. U chorych na cukrzycę poziom glukozy we krwi wzrasta ponad normę. Norma wynosi od 70 do 110 miligramów na decylitr (czyli na jedną dziesiątą litra).
Na rozwój cukrzycy typu II silnie wpływają czynniki środowiskowe, przede wszystkim niezdrowy tryb życia – brak ruchu i kaloryczna dieta. Typowe objawy choroby – chudnięcie, wzmożone pragnienie, oddawanie dużych ilości moczu – ujawniają się bardzo późno. "Dlatego blisko 50 proc. chorych dowiaduje się o cukrzycy w momencie, gdy wystąpiły już poważne powikłania" – mówi krajowy konsultant ds. diabetologii prof. Anna Czech.
Zdaniem specjalistki, cukrzycę można wykrywać znacznie wcześniej – wystarczy regularnie badać poziom glukozy we krwi. Polskie Towarzystwo Diabetologiczne (PTD) zaleca, by osoby po 45. roku życia robiły to raz na trzy lata. Częściej, raz w roku, powinny kontrolować poziom glukozy osoby z grup dużego ryzyka, np. otyłe, te, których krewni cierpieli na cukrzycę, z nadciśnieniem tętniczym i wysokim cholesterolem.
Akcja wczesnego wykrywania cukrzycy typu II, prowadzona przez PTD i firmę Servier, ma zachęcić do tych badań. W sobotę i niedzielę na Polach Mokotowskich w Warszawie można będzie bezpłatnie zbadać poziom glukozy, dowiedzieć o indywidualnych czynnikach ryzyka cukrzycy oraz uzyskać konsultację lekarską. Akcja będzie mieć zasięg ogólnopolski – w lipcu odbędzie się w Krakowie i Myślenicach, a na jesieni w 15 innych miastach.
"Ludzie powinni zdawać sobie sprawę, że cukrzycy typu II można zapobiegać dzięki zmianie stylu życia" – podkreśla przewodniczący PTD prof. Jacek Sieradzki. Dobre wyniki daje tu modyfikacja diety – ograniczenie kalorii, spożycia tłuszczów zwierzęcych i cukrów prostych oraz podjęcie nawet niewielkiej, ale regularnej aktywności fizycznej.
Z powodu szybkiego wzrostu liczby zachorowań cukrzyca II została uznana przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) za epidemię XXI wieku. Na świecie żyje obecnie ok. 200 mln osób chorych na cukrzycę II, a WHO przewiduje, że w 2030 r. będzie już 360 mln chorych. W Polsce na cukrzycę cierpi ponad 1 mln osób, z czego dwie trzecie umrze z powodu powikłań chorób układu krążenia, tj. udaru mózgu i zawału serca.
Ze statystyk wynika, że choroba ta skraca życie średnio o 10 lat, dwu- lub trzykrotnie podnosi ryzyko zgonu z powodu zawału serca i udaru mózgu, jest główną przyczyną nieurazowych amputacji kończyn dolnych i jedną z głównych przyczyn ślepoty (z powodu tzw. retinopatii).