Ciemieniucha jest jedną z najczęstszych przypadłości okresu niemowlęcego. Najczęściej pojawia się w okolicy owłosionej skóry głowy i na brwiach. Wbrew obiegowym opiniom nie jest wynikiem niedbałości rodziców o higienę maluszka. Powoduje ją zbyt intensywna praca gruczołów łojowych, które ostatecznie ulegają zaczopowaniu, a zasychający łój tworzy grubą, łuskowatą skorupkę na skórze dziecka.
Co warto wiedzieć i jak sobie radzić z ciemieniuchą odpowiada położna Renata Lustyk, ambasadorka kampanii „Położna na medal”
Ciemieniucha – po czym ją rozpoznać?
W pierwszej fazie widoczna jest w formie niewielkich, białych łusek, nieco przypominających łupież. Z czasem przybiera postać tłustych, żółtych, grubych łusek, które systematycznie rozprzestrzeniają się tworząc trudną do usunięcia skorupę. Warto zaznaczyć, że ciemieniucha spędzająca sen z powiek wielu rodzicom, nie boli i nie swędzi maluszka. Wygląda jednak dość nieestetycznie i utrudnia prawidłowe oddychanie skóry zaburzając jej funkcjonowanie.
Skuteczne leczenie ciemieniuchy
Usuwanie ciemieniuchy wymaga cierpliwości i systematyczności w działaniu. Zabiegi pielęgnacyjne w walce z tą dolegliwością polegają głównie na „odmaczaniu” łusek i wyczesywaniu ich miękką szczotką.
Rozmiękczanie łusek. Jakich preparatów używać?
Niezwykle delikatna skóra niemowlaka wymaga systematyczności i dużej dokładności podczas zabiegów kosmetycznych, które na celu mają rozmiękczanie łusek. Absolutnie zakazane jest wyczesywanie ich na sucho czy zdrapywanie i intensywne szorowanie. Takie działania mogą uszkodzić delikatną skórę dziecka. Prawidłowe postępowanie polega na rozmiękczeniu łusek przy użyciu oliwki dla dzieci. Na około 1 godzinę przed kąpielą, miejsca, w których na głowie pojawia się ciemieniucha, należy natłuścić oliwką, a następnie założyć bawełnianą czapeczkę.
Usuwanie łusek
W trakcie kąpieli zaleca się umycie główki delikatnym, nawilżającym szamponem, co dodatkowo sprzyja odrywaniu się łusek. Po kąpieli należy wyczesać łuski ruchem „pod włos” miękką szczotką lub delikatnym, gęstym grzebieniem. W większości przypadków w trakcie pojedynczego zabiegu usunięta zostaje jedynie część łusek. Zabiegi należy powtarzać w kolejnych dniach, do ustąpienia objawów. W zależności od stopnia nasilenia, ciemieniucha znika po około 2 tygodniach.
W przypadku ciemieniuchy występującej na brwiach, oliwkę nakłada się za pomocą patyczków higienicznych. Pozwalają one na precyzyjne dozowanie preparatu. Kolejny krok polega na delikatnym zmyciu oliwki wacikiem kosmetycznym. Żeby usunąć zmiękczone łuski, po starciu oliwki należy czesać brwi pod włos przy pomocy malutkiej, miękkiej szczoteczki np. do zębów.
W sytuacji, gdy dolegliwości powstałe na brwiach i głowie dziecka nie oddzielają się od skóry pomimo stosowania zabiegów z użyciem oliwki, należy sięgnąć po specjalistyczne preparat na ciemieniuchę. Nie tylko zmiękczają one łuski i ułatwiają ich usunięcie, ale też nawilżają skórę i łagodzą podrażnienia.
Konsekwencje nieleczonej ciemieniuchy
Bagatelizowanie problemu i brak działań eliminujących tę przypadłość może doprowadzić do poważniejszych problemów. W zaniedbanej, mocno nasilonej ciemieniusze mogą rozmnażać się bakterie i grzyby. Powodują one zakażenia grzybicze, jak również poprzez osłabienie cebulek włosów, mogą prowadzić do nadmiernego ich wypadania.
Ciemieniucha u niemowlaka. Kiedy udać się do lekarza?
Walka z ciemieniuchą wymaga systematyczności i cierpliwości, ale w większości przypadków kończy się sukcesem. Jeżeli jednak, pomimo regularnej pielęgnacji objętych chorobą miejsc, przez około 2 tygodnie skorupa nie znika, należy udać się z dzieckiem do pediatry. Z pewnością pomoże dobrać odpowiedni sposób leczenia.
“Położna na medal” to kampania społeczno-edukacyjna prowadzona od 2014 roku. Zwraca uwagę na kwestie związane z koniecznością podnoszenia standardów i jakości opieki okołoporodowej w Polsce poprzez edukację i promocję dobrych praktyk. Jej istotnym aspektem jest również podnoszenie świadomości społecznej na temat roli położnych w opiece okołoporodowej.
Jednym z kluczowych elementów kampanii jest konkurs na najlepszą położną w Polsce. Zgłoszenia do tegorocznej, szóstej edycji konkursu przyjmowane były od 1 kwietnia do 31 lipca 2019 r. Głosy na nominowane położne można było oddawać od 1 kwietnia do 31 grudnia 2019 roku. Oddawanie głosów odbywało się na stronie www.poloznanamedal.info
Patronat honorowy nad kampanią i konkursem objęła Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych. Patronat merytoryczny sprawują: Polskie Towarzystwo Położnych, Fundacja Rodzić po Ludzku oraz Stowarzyszenie Dobrze Urodzeni. Mecenasem kampanii jest marka Oktaseptal.