Cukrzyca nie musi powstrzymywać chorych przed podróżami, ale niezbędne jest ich rozsądne zaplanowanie. Chodzi o to, aby niezależnie od tego, gdzie chory się znajdzie, zawsze miał możliwość kontroli poziomu cukru we krwi. Poza tym należy zadbać, aby przed wyjazdem cukrzyca była dobrze wyrównana. Dlatego należy najpierw u diabetologa sprawdzić swój stan zdrowia i upewnić się, że pozwala on na podróż. Jeżeli chory planuje wyjazd zagraniczny, szczególnie daleki, przed podróżą powinien zasięgnąć rady lekarza prowadzącego i dietetyka, poznać warunki kraju, do którego jedzie, wykonać ewentualne szczepienia. Warto pamiętać, że insulina sprzedawana w innych krajach może różnić się od stosowanej aktualnie, nie być dostępna lub występować pod inną nazwą. To samo dotyczy pasków testowych do glukometru.
- BAGAŻ DIABETYKA
W bagażu podręcznym chorego oprócz rzeczy osobistych i leków, które regularnie zażywa, powinien znaleźć się: dodatkowy zapas insuliny lub recepta na insulinę w jednorazowym wstrzykiwaczu. (zmiana miejsca pobytu może wywołać na nią zwiększone zapotrzebowanie), igieł, większą ilość pasków testowych do glukometru (wyjazdy mogą spowodować wahania w poziomach cukru we krwi i zwiększyć częstotliwość pomiarów), leków przeciwcukrzycowych.
Insulinę należy przewozić w bezpiecznym miejscu, nie narażając jej na przegrzanie (traci swoje właściwości w temperaturze powyżej 25 st. C), wstrząsanie lub zamrożenie (insulina raz zamrożona nie nadaje się do użytku), najlepiej w termosach w temperaturze 2-8 st. C lub kuferkach termoizolacyjnych. Nie należy przechowywać jej w schowku samochodowym. Jeśli chory podróżuje samolotem, kuferek z insuliną oraz sprzęt do wstrzykiwania powinien mieć przy sobie. Otwartą fiolkę z insuliną trzeba zużyć w czasie nie dłuższym niż 6 tygodni, wkład do pena w ciągu miesiąca.
Należy pamiętać też o zabraniu środków, niezbędnych w razie hipoglikemii jak gotowy do wstrzyknięcia zestaw glukagonu oraz o słodkich przekąskach: kostkach cukru, cukierkach, ciastkach.
- PODRÓŻ ZAGRANICZNA
Jadąc poza granicę kraju, oprócz paszportu, warto zabrać ze sobą polisę ubezpieczeniową dla osoby z cukrzycą oraz kartę informacyjną (najlepiej przetłumaczoną na język obowiązujący w kraju, do którego chory podróżuje), dokument dla służb celnych, w którym lekarz prowadzący potwierdza u chorego cukrzycę oraz konieczność posiadania systemu do podawania insuliny i glukometru wraz z paskami. Podróżując własnym samochodem: nie należy wytyczać sobie za dużych etapów na raz, trzeba często odpoczywać i unikać podróży nocą. Nie wolno rozpoczynać jazdy, jeśli odczuwa się objawy hipoglikemii i zawsze zabierać ze sobą glukozę lub cukier na wypadek wystąpienia niedocukrzenia (np. przy zmianie koła).
- ZMIANA STREF CZASOWYCH
Wiele kłopotów sprawia diabetykom przekraczanie stref czasowych. Najprostszym rozwiązaniem w podróżach na wschód i zachód jest odczekanie z przestawieniem zegarka (oraz czasu wstrzyknięć insuliny i posiłków) do czasu dotarcia do końca podroży. W tym czasie może okazać się konieczne wstrzyknięcie dodatkowej dawki insuliny lub zjedzenie dodatkowego posiłku. Należy często sprawdzać poziom glukozy we krwi. Może też okazać się konieczne przesunięcie pór kolejnych wstrzyknięć o 2-3 godziny, aby dostosować się do nowego czasu albo podanie dodatkowej dawki insuliny krótko działającej lub jej redukcja, np. z powodu "skrócenia czasu". Należy pamiętać, że udając się w podróż na wschód "skracamy" dzień, a na zachód "wydłużamy".
Podczas podróży zmianie ulega rozkład dnia, dlatego należy częściej kontrolować poziom cukru i według wskazań lekarskich dostosowywać dawkę insuliny. Dostosowywanie dawki insuliny podczas długich podróży i przekraczania stref czasowych jest łatwiejsze przy stosowaniu intensywnej insulinoterapii.
Warto też wspomnieć, że osoby, które korzystają z nowoczesnej terapii z zastosowaniem analogów insuliny ludzkiej mogą podróżować znacznie bezpiecznej. Analogi insuliny umożliwiają lepsze leczenie cukrzycy, gdyż zapobiegają wzrostowi poziomu cukru we krwi po posiłku i lepiej pokrywają zapotrzebowanie na insulinę przez całą dobę. Analogi przeciwdziałają hipoglikemiom, tzn. ograniczają groźne dla zdrowia niedocukrzenia. Pozwalają też zmniejszyć liczbę posiłków – z powodu krótkiego szczytu działania stężenie analogu we krwi szybko się obniża do poziomu podstawowego, dlatego można wyeliminować dodatkowe przekąski. Ponadto są wygodne w stosowaniu, można je wstrzykiwać bezpośrednio przed posiłkiem (nie jest potrzebne zachowanie 30-45-minutowej przerwy między wstrzyknięciem, a początkiem posiłku, jak w przypadku insuliny ludzkiej).
Ponadto na rynku są dostępne wstrzykiwacze: wygodne w użyciu i bardzo proste w obsłudze – umożliwiają podanie insuliny w ciągu kilku sekund, w każdych warunkach. Precyzyjnie i bezbłędnie odmierzają lek. Pozwalają więc prowadzić aktywny tryb życia i bez przeszkód podróżować. Zmiana wkładu z insuliną odbywa się w zależności od ilości przyjmowanego leku raz na kilka, kilkanaście, a czasem i kilkadziesiąt dni.
- POSIŁKI POZA DOMEM
Posiłki oraz ich czas spożywania w podróży będą się różniły od diety stosowanej w domu, dlatego należy często przeprowadzać badania poziomu glukozy we krwi. W restauracjach lepiej zamawiać posiłki gotowane, grillowane lub pieczone, unikać mięsa tłustego i smażonego oraz posiłków typu fast food, wybierać dania dietetyczne. Należy też pamiętać o przeliczaniu wymienników węglowodanowych. Problemy mogą pojawić się w krajach egzotycznych, gdzie można spotkać nieznane potrawy. Najlepiej więc jeszcze przed wyjazdem sprawdzić, jaka kuchnia tam dominuje. W podróży może wystąpić zapalenie żołądka i jelit. Należy wówczas spożywać dietetyczne posiłki: kleiki ryżowe, pić duże ilości płynów oraz częściej mierzyć poziom cukru we krwi, a w razie podwyższonych poziomów cukru we krwi zmierzyć poziom cukru i acetonu w moczu. Aceton w moczu świadczy o kwasicy ketonowej oraz niebezpieczeństwie wystąpienia śpiączki, która może dawać objawy przypominające zatrucie pokarmowe.
Podczas wakacji, gdy się dużo chodzi, jeździ na rowerze czy pływa, dieta powinna być zmodyfikowana w zależności od wysiłku fizycznego. Intensywny wysiłek powoduje bowiem obniżenie poziomu cukru we krwi i wymaga spożycia dodatkowej ilości węglowodanów.
Ważne aby posiłki były spożywane regularnie według indywidualnego zapotrzebowania energetycznego.
- CO TO SĄ ANALOGI INSULINY?
Analogi insuliny, uzyskane w drodze biotechnologii, od insuliny ludzkiej różnią się jednym lub kilkoma aminokwasami. Zmiana cząsteczki spowodowała zmianę właściwości, związanych głównie z ich wchłanianiem się do krwi, czego konsekwencją jest przyspieszenie działania (analogi szybko działające) lub jego wydłużenie (analogi długo działające).
Informacja
Insuliny we wstrzykiwaczach jednorazowych: NovoLet® i InnoLet® nie są już dostępne w aptekach. Informacje mogą państwo uzyskać pod numerem telefonu: 0801177000 (całkowity koszt połączenia to jedna jednostka taryfikacyjna), dla telefonów komórkowych: (22)5885577 (koszt połączenia według taryfy operatora)
