- przerost migdałka gardłowego
Migdałek gardłowy znajduje się w nosogardle, czyli górnej części gardła Migdałek gardłowy (zwany trzecim migdałkiem) występuje u dzieci i osiąga największe rozmiary pomiędzy 4 i 7 rokiem życia, po czym zaczyna zanikać i nie występuje u osób dorosłych. Nadmierny przerost migdałka gardłowego jest często spotykany u dzieci. powoduje Upośledzenie oddychania przez nos (dziecko oddycha ustami, chrapie w nocy) oraz występowanie przewlekłego wysiękowego zapalenia ucha środkowego. Przerośnięty migdałek blokuje ujścia trąbek słuchowych i uniemożliwia lub ogranicza wentylowanie ucha środkowego, co sprawia że w jamie ucha środkowego gromadzi się płyn. W takim przypadku konieczne jest operacyjne usunięcie migdałka gardłowego.
- stany zapalne nosa i zatok ( przewlekłe, lub częste nawracające infekcje), alergia
Ze względu na zaleganie wydzieliny w jamach nosa i nosogardle oraz istnienie stanu zapalnego błony śluzowej powodują pogorszenie drożności nosa oraz upośledzenie drożności ujść trąbek słuchowych. W przypadku zapaleń konieczne jest leczenie przyczynowe (istnieje wiele przyczyn zapaleń), w przypadku alergii-leczenie przeciwalergiczne. Zastosowane leczenie powinno prowadzić do zmniejszenia stanu zapalnego i obrzęku śluzówki nosa i nosogardła i odblokowania ujść trąbek słuchowych.
- skrzywienie przegrody nosa – wrodzone lub nabyte (np. po urazie)
powoduje pogorszenie wentylacji jam nosa, sprzyja występowaniu stanów zapalnych nosa i zatok. Pogarsza funkcjonowanie trąbek słuchowych i sprzyja przewlekłemu zapaleniu ucha. W przypadku skrzywienia pogarszającego drożność jam nosa konieczna jest operacyjna korekta przegrody
- guzy nosogardła – złośliwe lub niezłośliwe
Obturują one ujścia trąbek słuchowych i pogarszają wentylację ucha środkowego. Występują przede wszystkim u osób dorosłych. Konieczne postępowanie onkologiczne lub operacyjne usunięcie (w zależności od rodzaju guza)
- wady wrodzone, np. rozszczepy podniebienia
Mięśnie podniebienia biorą udział w otwieraniu trąbki słuchowej. W przypadku wad podniebienia (np. rozszczepu) funkcja trąbki słuchowej jest również upośledzona. Konieczna chirurgiczna korekcja rozszczepu podniebienia i następnie usprawnianie mięśni podniebienia (elektrostymulacje, masaże, ćwiczenia logopedyczne)
- niektóre wady genetyczne
np. zespół Downa (niedomoga mięśni m.in.trąbki słuchowej), zespół Crouzona, Aperta (wady czaszki i twarzoczaszki)
Choroby i stany prowadzące do ubytku słuchu typu zmysłowo-nerwowego:
- wady genetyczne – niedosłuch pochodzenia genetycznego może być izolowany (tzn. oprócz niedosłuchu nie stwierdza się innych wad) lub być częścią wrodzonego zespołu wad (np. zespół Ushera, Waardenburga i in)
- zamartwica w okresie okołoporodowym, niska masa urodzeniowa
- wysoki poziom bilirubiny po urodzeniu (tzw. żółtaczka noworodków) przekraczający 20 mg%
- bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
- infekcje u matki w ciąży spowodowane przez drobnoustroje z grupy TORCH (toksoplazmoza, rożyczka, cytomegalia, opryszczka). Możliwa jest tu częściowo profilaktyka (badanie kobiet przed zajściem w ciążę oraz ciężarnych, szczepienia profilaktyczne przeciwko różyczce u dziewczynek)
- inne choroby związane z występowaniem niedosłuchu (niektóre choroby ośrodkowego układu nerwowego)