- Czy schorzenia dermatologiczne nóg i stóp mogą wynikać z braku odpowiedniej higieny, pielęgnacji?
Istniejące przekonanie w społeczeństwie, że choroby skóry mają swoją przyczynę w zaniedbaniach higienicznych jest tylko w części uzasadnione. Zaniedbania w pielęgnacji skóry mogą spowodować pogorszenie istniejących objawów chorobowych na skórze i błonach śluzowych. Jednak zdecydowana większość chorób skóry powstaje w wyniku zaburzeń w organizmie człowieka, na rozwój których człowiek ma tylko niewielki wpływ, bo choroby te mają podłoże genetyczne lub immuno-genetyczne, albo też rozwijają się w wyniku określonych podatności skóry na działanie czynników pochodzenia zewnętrznego albo wewnętrznego. Brak odpowiedniej higieny i przestrzeganie zasad zabezpieczających przed zakażeniem może mieć znaczenie w powstawaniu chorób skóry wywoływanych przede wszystkim przez grzyby i pasożyty oraz niektóre wirusy.
- Jakie schorzenia skóry niektórzy ludzie "fundują sobie sami"?
Ludzie "fundują sobie sami” choroby skóry, które powstają w wyniku błędów w stosowaniu zabezpieczeń przed powstawaniem tych chorób skóry. Obecnie istnieje już duża wiedza o przyczynach i rozwijaniu się chorób skóry oraz znajomość wszystkich ogniw łańcucha epidemiologicznego. Uświadomienie ludzi o możliwościach zakażenia się może zapobiec powstawaniu chorób zakaźnych skóry i błon śluzowych w tym chorób przenoszonych drogą płciową. Objawy skórne chorób wewnętrznych i chirurgicznych, które powstają w wyniku nieodpowiedniego trybu życia to także w pewnym sensie choroby skóry, które ludzie "fundują sobie sami”. Dotyczy to zmian skórnych towarzyszących chorobom powstającym w wyniku palenia papierosów, nadużywania alkoholu, czy też otyłości powstałej w wyniku obżarstwa.
- Program ”Zdrowe Nogi" sporo uwagi poświęca nogom diabetyków. Chorzy ci są szczególnie narażeni na powikłania skórne w obrębie nóg i stóp. Jakich chorób, w jaki sposób mogą oni uniknąć?
Choroby skóry u cukrzyków są częstsze niż u ludzi zdrowych. Bardzo dawno stwierdzono, że skóra osób chorych na cukrzycę jest wrażliwsza niż osób zdrowych, co tłumaczy się zjawiskiem podwyższonej zawartości cukru w skórze. W powstawaniu zmian na skórze chorych na cukrzycę ważna rolę odgrywają także zmiany naczyniowe. Skórę diabetyków można porównać do skóry starczej, która jest bardzo sucha. Naskórek wykazuje małą reaktywność; jednocześnie skóra wykazuje dużą skłonność do odczynów wysiękowych i małą odporność na bodźce, co powoduje łatwe występowanie wykwitów. U chorych na cukrzycę często występują rany i owrzodzenia podudzi. Chorzy na cukrzycę łatwo ulegają zakażeniu bakteryjnemu i grzybiczemu. Świąd skóry zmuszający do drapania nasila to zjawisko. Uważam, że zagrożenia te można zminimalizować, jednak wymaga to określonej systematycznej pracy służb medycznych i paramedycznych, polegającej na uświadamianiu chorym na cukrzycę zagrożeń, na jakie są narażeni oraz pokazywaniu możliwości zwalczania zagrożeń chorobami skóry występującymi u chorych na cukrzycę. Jednym z bardzo prostych sposobów pomagających utrzymać stan skóry na zadowalającym poziomie u chorych na cukrzycę jest zwalczanie suchości skóry. Sucha skóra jest narażona na rozmaite zakażenia i urazy. Obecnie coraz szerzej dostępne są środki zwalczające stan” suchej skóry”.
- Przed nami wakacje, częste wizyty na basenach i szczególne na grzybice. Jak się ustrzec? O czym trzeba wiedzieć?
Wizyty na pływalniach a szczególnie w ich otoczeniu, a także prysznice i szatnie stwarzają potencjalne zagrożenie powstawaniu zakażenia grzybiczego stóp. Ustrzeżenie się zakażeniom wymaga szczególnej troski ze strony korzystających z tych urządzeń. Zaleca się profilaktyczne używanie środków dezynfekujących i przeciwgrzybiczych oraz osobistego obuwia typu "klapek” w sytuacji korzystania z przyjemności zażywania kąpieli na basenie.
- Porozmawiajmy chwile o grzybicy występującej na stopach, o czym niektórzy wstydzą się mówić, a przecież to poważny problem?
Grzybica stóp jest zakażeniem grzybami chorobotwórczymi (dermatofitami). Są to grzyby rozwijające się na skórze człowieka i zwierząt, zwłaszcza futerkowych. Atakują naskórek, paznokcie i włosy. Do wzrostu potrzebują keratyny, substancji występującej w skórze i jej przydatkach. Grzybica stóp może występować w kilku odmianach jako: grzybica międzypalcowa, potnicowa oraz złuszczająca stopy. Jest to choroba przewlekła o charakterze nawracającym. Zmiany skórne, które występują są charakterystyczne, o nieprzyjemnym wyglądzie, mogą być przyczyną zawstydzenia. Grzybica międzypalcowa jest następstwem zakażenia grzybem chorobotwórczym pochodzenia ludzkiego, posiada następujące cechy: wyprzenia (pęknięcia naskórka) w przestrzeniach miedzypalcowych stóp, świąd w porze nocnej. Zagrożenie zakażeniem występuje na basenach, w szatniach, obiektach sportowych. Zakażona stopa jest nazywana w żargonie dermatologów "stopą atlety”, ze względu na charakterystyczny wygląd. Epidemie związane z tym zakażeniem obserwowane są w dużym skupisku ludzi np. w koszarach. W zwalczaniu zakażeń tą odmianą grzybicy stóp niezwykle ważną rolę odgrywa profilaktyka (higiena stóp, przewiewne "własne” obuwie). Grzybica potnicowa jest rozpoznawana, kiedy pojawią się pęcherzyki na podeszwie oraz kołnierzykowate złuszczania naskórka. W tej postaci grzybicy występuje zakażenie grzybem pochodzenia ludzkiego (trichophyton). Grzybica złuszczająca to suche złuszczanie naskórka na podeszwach lub dłoniach na podłożu rumieniowym. Choroba ma przewlekły, nawrotowy przebieg, jej przyczyną jest grzyb (trichophyton rubrum), najczęstszy w naszej szerokości geograficznej. W leczeniu grzybicy stóp wystarczają przeciwgrzybicze leki miejscowe. W wyjątkowych sytuacjach stosowane są doustne środki przeciwgrzybicze. Leczenie musi być prowadzone systematycznie i wymaga współpracy chorego i lekarza. Aby zapobiegać powstawaniu grzybicy stóp konieczne są określone działania profilaktyczne zabezpieczające przed zakażeniem grzybiczym.
I jeszcze o jednej odmianie grzybicy – paznokci. Jest to najdłużej trwający proces zakażenia pasożytniczego u człowieka. Chorobą zajęte są najczęściej pojedyncze paznokcie (rzadziej wszystkie). Przyczyną jest zakażenie grzybami dermatofitowymi, drożdżakami oraz pleśniami. W powstaniu zakażenia grzybiczego płytek paznokci odgrywają rolę ważne czynniki predysponujące np.: zaburzenia krążenia obwodowego, cukrzyca, starszy wiek, niedobory odpornościowe itp. Płytka paznokcia jest zniszczona w różnym stopniu od wykruszania od wolnego brzegu do całkowitego zniszczenia płytki. Leczenie grzybicy paznokci jest możliwe przy użyciu nowoczesnych leków przeciwgrzybiczych doustnych.
- Każda dziewczyna, kobieta marzy by mieć piękne stopy i paznokcie, a nie zawsze tak jest…..
….i nie jest to często zależne od samej kobiety, choć można wiele w tym zakresie uczynić. Codzienna pielęgnacja paznokci rąk i stóp przeprowadzona we właściwy sposób i w dobrym zakładzie kosmetycznym może znacznie poprawić estetykę paznokci. Odpowiednie odżywianie (pokarmy bogate we wszystkie składniki pokarmowe, witaminy oraz pierwiastki śladowe) ma też wpływ na stan i wygląd paznokci. Odpowiednio dobrane wygodne obuwie niezniekształcające stopy, to jest odpowiadające budowie anatomicznej stopy oraz obuwie przewiewne z naturalnych materiałów ma niezwykłe znaczenie. Jednak istnieją choroby, w wyniku których dochodzi do zniekształcenia lub zwyrodnienia paznokci; a w tej sytuacji trudno czasami coś poprawić, mimo istnienia wielu coraz doskonalszych metod leczniczych..
- Czy wizyta w gabinecie kosmetycznym (w szczególności w Gabinecie Zdrowe Nogi) powinna być czymś normalnym?
Zachęcam do korzystania z Gabinetów Zdrowe Nogi wszystkim, którym zależy na estetycznym wyglądzie stóp i nóg. Znajdą Państwo tam wykwalifikowany personel, który doradzi i pomoże rozwiązać problemy związane z właściwym wyglądem skóry i paznokci kończyn dolnych.
- Czy Powszechny Program Profilaktyczny "Zdrowe Nogi” ma dużo do zrobienia w zakresie dermatologii?
Program "Zdrowe Nogi” ma dużo do zrobienia w zakresie dermatologii. Są to działania mające na celu rozpowszechnianie wiedzy o zagrożeniach wynikających z niewłaściwej pielęgnacji skóry nóg, o zagrożeniach zakażeniami skóry stóp oraz wiedzy na temat sytuacji doprowadzających do zniekształcenia stóp.
- Na koniec, według Pana, zdrowe nogi to…..
Zdrowe nogi to nogi nie tylko kobiety… nogi silne, dobrze umięśnione, jednak o odpowiednich proporcjach, nogi ładnie wyglądające, z zadbanymi paznokciami, bez objawów nadmiernego rogowacenia albo potliwości stóp. Nogi zdrowe to nogi niedające objawów subiektywnych bólu oraz zmęczenia. Nogi, którymi można się pochwalić w otoczeniu.
Dziękuję za rozmowę.
Rozmawiała Aneta Drzażdżyńska
