- Zmiany skórne na kończynach dolnych w przebiegu cukrzycy
U diabetyków częściej niż u osób zdrowych dochodzi do zakażeń bakteryjnych i grzybiczych wywołanych przez drożdżaki. Poza tym dermatolodzy obserwują zmiany naczyniowe oraz związane z samym leczeniem przeciwcukrzycowym, np. insuliną. Dlaczego tak się dzieje? Chorzy na cukrzycę są podatniejsi na zakażenia. Przyczyn rozwoju powikłań bakteryjnych i ropnych jest wiele. Jeden z nich to obniżona odporność tkanki skórnej na skutek zaburzeń immunologicznych oraz nieimmunologicznych. Inne: skóra wykazuje małą reaktywność, jednocześnie dużą skłonność do odczynów wysiękowych. Ważnym czynnikiem jest zwiększona ilość cukru we krwi, niedostateczne ukrwienie zwłaszcza kończyn dolnych, zaburzenia troficzne skóry. Duże znaczenie przy rozwoju zakażeń bakteryjnych i grzybiczych ma świąd cukrzycowy – drapanie powoduje uszkodzenia naskórka i wprowadzanie drobnoustrojów chorobotwórczych.
Z grupy zakażeń bakteryjnych najczęściej obserwowana jest tzw. czyraczność, czyli liczne sączne zapalenia skóry. Czyrak objawia się przez zapalne zmiany okołomeszkowe w postaci bolącego czopa martwiczego. U chorego pojawiają się objawy gorączki i dreszcze oraz uczucie "rozbicia” jak przy przeziębieniu. Szczegółowej konsultacji z lekarzem wymaga czyrak umiejscowiony na twarzy. Zmiany bakteryjne związane są z korzystnymi warunkami rozwoju bakterii na skórze, ze zwiększoną zawartością cukru. Czynnikami predysponującymi do wystąpienia czyraków są urazy, ogniska zakażenia, obniżenie odporności, cukrzyca, otyłość. Czyrak gromadny leczony jest łatwo i szybko – przypadłość ma krótki przebieg.
Z innych schorzeń bakteryjnych, często występujących w okolicach pachwin są ogniska rumieniowo-złuszczające wywołane przez bakterię zwaną maczugowcem. Choroba, tak zwana erythrasma powodowana jest przez bakterie z grupy beztlenowych. Objawy: na skórze powstaje stan zapalny, a skóra swędzi, następuje tzw. fluorescencja zmian. Łupież rumieniowy jest stanem łatwym do wyleczenia za pomocą środków zewnętrznych i antybiotyków stosowanych miejscowo.
U osób chorych na cukrzycę częściej niż u innych występują zakażenia grzybami chorobotwórczymi i drożdżakami. Zakażenie grzybicze to zwłaszcza zakażenie w przestrzeniach międzypalcowatych stóp – ognisko rumieniowo-wysiękowe oraz paznokci, głównie wałów paznokciowych, które są zaczerwienione i obrzęknięte. Przy długotrwałych zmianach wałów, płytki rozwarstwiają się, przybierają kolor żółto-brunatny. Grzybica międzypalcowa stóp występuje u ok. 40% diabetyków, natomiast na grzybicę stóp narażona jest ponad połowa tej grupy. Charakterystyczne objawy grzybicy: pojawienie się na skórze stóp okrągłych lub owalnych pojedynczych zmian rumieniowo-złuszczających, pęcherzyków na podeszwach oraz pęknięć naskórka w przestrzeniach międzypalcowych. Zmiany powodują świąd, szczególnie w nocy. Możliwość wykrycia grzybicy stóp daje częste ich oglądanie, umożliwiające zauważenie opisanych zmian na skórze. O grzybicy mówi się, że jest to choroba uciążliwa. Trzeba koniecznie pamiętać, że chory łatwo może zarazić innych, np. przez używanie tego samego ręcznika. Leczenie grzybicy stóp może być bardzo trudne. W procesie leczenia wymagana jest współpraca lekarza z pacjentem i systematyczność chorego. Gdy tak się stanie, leczenie może zakończyć się sukcesem, pod warunkiem, że pacjent będzie pamiętał o profilaktyce, o zapobieganiu nawrotom grzybicy.