W Polsce wszystkie dzieci mają badany słuch tuż po narodzeniu na oddziale noworodkowym. Badanie ma na celu wychwycenie maluchów podejrzanych o niedosłuch. Do jednego i drugiego ucha maleństwa wkładana jest specjalna sonda, rejestruje tzw.otoemisje (dźwięki emitowane przez ucho). Jeżeli ich nie ma, to badanie wykonuje się ponownie po dobie. Gdy wynik nadal jest negatywny, maluszek zostaje skierowany na kolejne badania do specjalistycznej placówki audiologicznej. Jeżeli diagnoza diagnoza niedosłuchu potwierdzi się, to maluchowi dopasowuje się aparaty słuchowe – często już 3-4 miesiącu życia. Gdy nie pomagają, to około 18 miesiąca można dziecku wszczepić implant.
Taka wczesna interwencja sprawia, że maluch może rozwijać się prawidłowo. U malca niedosłyszącego informację z układu słuchowego nie są przekazywane do mózgu, co ma niekorzystny wpływ na rozwój intelektualny (zwłaszcza mowy).
Obserwuj i sprawdzaj!
Diagnoza z badania przesiewowego noworodków nie starcza na całe życie! Nawet banalna z pozoru infekcja może sprawić, że słuch malca pogorszy się. Dlatego tak ważne jest obserwowanie zachowań szkraba i rozwoju mowy.
Sprawdź czy dziecko w wieku:
- Do 3 miesiąca
- Budzi się przy głośnych dźwiękach (np. trzaśnięcia drzwiami )
- Reaguje na twój głos, jest wtedy spokojne (od 2 miesiąca)
- Przestrasza się lub mruży oczy, słysząc nagły, głośny dźwięk.
- Od 4 do 6 miesiąca
-
Zaczyna gaworzyć (około 5 miesiąca) – dzieci głuche nie gaworzą, ale wszystkie głużą (to czynność odruchowa niezwiązana za słyszeniem)
- Zwraca się w kierunku źródła dźwięku (grającej zabawki, głosu)
- Wybudza się z lekkiego snu, gdy ktoś głośno mówi.
- Od 7 do 12 miesięcy
- Reaguje na swoje imię, słucha gdy do niego mówisz.
-
Powtarza sylaby, naśladuje dźwięki (np szczekanie psa, odgłos samochodu, pociągu).
-
Rozumie pojedyncze słowa (mama, tata, oko, lala) i proste polecenia (chodź, daj, weź) – pod koniec pierwszego roku życia.
- Zaczyna mówić pierwsze proste słowa, naśladuje rytm Twojej mowy, jej głośność
- Od 13 do 24 miesięcy
- Naśladuje głosy zwierząt, urządzeń, przedmiotów.
- Słucha muzyki, kołysze się do taktu.
-
Rozwija mowę ,oprócz pojedynczych słów próbuje budować proste zdania (am: am nie: mama pa ,pa)
- Lubi zabawy słowne ,rymowanki ,próbuje je powtarzać.
- Od 2 do 3 lat
- Słyszy, gdy je wołasz z drugiego pokoju ,z większej odległości.
-
Dość swobodnie się wypowiada, powtarza wierszyki, opowiada, co wydarzyło się w przedszkolu (zdania są rozbudowane)
- Reaguje na Twoje pytania i polecenia (chyba ze jest bardzo zajęte zabawą -wówczas może nie słyszeć co mówisz)
- Od 4 do 6 lat
- Chętnie słucha kaset, płyt, czytanych bajek, umie opowiedzieć treść.
- Bez trudu porozumiewa się z rówieśnikami i dorosłymi.
- Wypowiada prawidłowo większość głosek ( może jeszcze nie mówić wyrażanego "r")
Pamiętaj że każde dziecko rozwija się we własnym tempie i nie wpadaj w panikę, jeśli jakąś umiejętność Twój maluch osiągnie później niż rówieśnicy. Jeśli jednak niepokojących sygnałów jest więcej niż 2 w każdym przedziale wiekowym, poradź się pediatry lub audiologa. Rozwieją wątpliwości lub zaproponują dziecku odpowiednia terapię.
Ważne
Każda poważniejsza infekcja laryngologiczna może wywołać powikłania w postaci stanów zapalnych uszu. Te z kolei, zwłaszcza jeżeli trwają długo, mogą spowodować częściową utratą słuchu. Po każdej długotrwałej infekcji warto zbadać dziecku słuch!
Czynniki ryzyka
- Po okresie noworodkowym niedosłuch może się ujawnić, jeśli dziecko:
- Przechodziło bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i inne poważne infekcje.
- Doznało urazu głowy z utratą przytomności lub złamaniem kości czaszki
-
Przyjmowało niektóre leki (tzw. ototoksyczne, czyli takie, których niepożądanym działaniem może być uszkodzenie słuchu)
- Miewa nawracające, wysiękowe zapalenia ucha środkowego
Czynnikiem ryzyka późnego ujawnienia się niedosłuchu u dziecka są też niektóre infekcje wewnątrzmaciczne, np. cytomegalia, toksoplazmoza. Niekiedy objawy są dostrzegalne dopiero u przedszkolaków, jeśli w ich rodzinach ten typ niedosłuchu występował. Konieczne są kontrole. Maluch powinien być pod opieką poradni audiologicznej.
Autor: Basia
