Rodzicie z niecierpliwością czekają na kolejne etapy rozwoju swojego dziecka, w tym na rozwój mowy. Po miesiącach głużenia i gaworzenia wreszcie przychodzi czas na pierwsze wypowiadane słowa. Kiedy powinno to nastąpić?
Eksperci są w tym względzie jednogłośni: to, kiedy dziecko zaczyna mówić uzależnione jest przede wszystkim od indywidualnych predyspozycji i uwarunkowań genetycznych. Istotną rolę odgrywa również bezpośredni kontakt z ludźmi, ponieważ rozwój mowy jest procesem, w którym czynniki biologiczne współgrają ze społecznymi.
Dziecko zaczyna mówić już po pierwszym miesiącu życia
Rozwój mowy malucha jest procesem bardzo rozciągniętym w czasie. Okres, kiedy dziecko zaczyna mówić rozpoczyna się już po pierwszym miesiącu życia. Wówczas niemowlę wydaje z siebie dźwięki przypominające głoski gardłowe, takie jak: agh, gg. Około trzeciego miesiąca życia dziecko wchodzi w okres intonacji, zaś po ukończeniu szóstego miesiąca życia następuje faza gaworzenia – etap, który charakteryzuje się zamierzonym wydawaniem i powtarzaniem dźwięków. Mniej więcej po ukończeniu ósmego miesiąca życia dziecko wypowiada pierwsze sylaby (np. ba ba, ma ma, ta ta), którym nie przypisuje się jednak żadnego znaczenia.
Kiedy czas na pierwsze słowa?
Moment, w którym dziecko wypowiada swoje pierwsze słowa, zbiega się z ukończeniem przez malucha dwunastego miesiąca życia. Uważa się, że dziecko powinno wypowiadać 2-3 słowa, np. mama, tata, baba, papa, bam, bach.
Wypowiadane przez malucha na początku wyrazy bardzo często są charakterystyczne dla konkretnego dziecka. Powstają bowiem w wyniku upraszczania zasłyszanych słów, które są jeszcze za trudne do wypowiedzenia.
Kolejne miesiące przynoszą dalszy rozwój mowy – to okres, kiedy zasób słów używanych przez dziecko się zwiększa:
- w okolicach 15 miesiąca życia zna ok. 5 wyrazów,
- po 18 miesiącu życia wypowiada 8-10 wyrazów,
- po 21 miesiącu życia jest w stanie wypowiedzieć nawet 20 słów.
Z czasem dziecko zaczyna tworzyć proste zdania i z miesiąca na miesiąc poszerza zasób słownictwa.
Przyjmuje się, że ukończenie 18 miesiąca życia jest etapem przełomowym – to moment, kiedy dziecko zaczyna mówić coraz więcej.
Dziecko nie mówi – czy to powód do niepokoju?
To, kiedy dziecko zaczynie mówić wynika od jego indywidualnego rozwoju. Należy pamiętać, że każdy maluch we własnym tempie zdobywa nowe umiejętności, dlatego wszelkie przesunięcia kolejnych etapów w czasie są dopuszczalne i nie powinny być powodem do niepokoju.
Warto mieć świadomość, że niekiedy mowa może zejść na dalszy plan, jeśli dziecko zaczyna zdobywać nowe umiejętności, np. stawia pierwsze kroki. Jest to proces całkowicie naturalny i normalny.