Trudno nie zgodzić się ze stwierdzeniem, że gry komputerowe to obecnie jedna z największych gałęzi przemysłu rozrywkowego na świecie. Jednak gry od samego początku zawsze budziły kontrowersje. Z jednej strony pojawiały się badania mówiące o szkodliwości gier i wzbudzaniu przez nie agresji, z drugiej naukowcy udowadniali, że granie przynosi wiele korzyści. Przyjrzyjmy się tej drugiej, jasnej stronie medalu.
Gry komputerowe towarzyszą nam już od ponad 40 lat i naprawdę trudno przypiąć im etykietę „samego zła”. Obecni gracze to już nie tylko dzieci, nastolatki i młodzi dorośli, ale coraz częściej osoby w średnim wieku, a nawet osoby starsze. Współcześnie grami interesują się zarówno kobiety, jak i mężczyźni z różnych klas społecznych. Dlatego coraz częściej mówi się również o pozytywnych stronach gier komputerowych.
W szkole się tego nie nauczysz
Jeszcze do niedawna panował pogląd, że gry komputerowe nie wnoszą niczego w edukacji. Ich jedynymi dostrzeganymi przez psychologów i pedagogów zaletami były obserwowane u graczy efekty usprawnienia wyobraźni przestrzennej oraz koordynacji wzrokowo-ruchowej. Nie negowano faktu, że gry komputerowe wpływają w istotny sposób na pracę i zdolności mózgu związane z poprawą refleksu, ale odmawiano im walorów edukacyjnych.
Na szczęście, przez lata badań zauważono, że mózg gracza nabywa z czasem coraz większych zdolności do nieszablonowego myślenia. Co więcej, każda gra wymaga innych umiejętności i uruchamiając kolejny tytuł mamy do czynienia zawsze z procesem aktywnego uczenia, które uwzględnia opanowywanie nowych umiejętności.
W najnowszych pracach z dziedziny pedagogiki i psychologii podkreśla się fakt, że jeżeli korzysta się z gier komputerowych z umiarem, to wręcz pozwalają one na szybki rozwój wielu umiejętności. Coraz częściej zauważa się, że gracze potrafią przyswoić znacznie więcej informacji w krótkim czasie niż osoby, które grają tylko sporadycznie. Gry wymagają od graczy łączenia i analizowania zdobytych wcześniej informacji, np. w poprzednich etapach rozgrywki, i odnoszenia ich do bieżących wydarzeń w grze.
Prawdziwa nauka przez zabawę
Ten punkt widzenia potwierdzają też sami gracze. Niedawno firma NVIDIA rozpisała konkurs, w którym uczestnicy mieli zaprezentować prace dotyczące tego, czego nauczyły i mogą nauczyć ich gry komputerowe. We wszystkich nadesłanych pracach przewijał się pogląd, że dzięki grom nauczyć się można przede wszystkim logicznego myślenia. Uczestnicy konkursu zwracali też uwagę na to, że dzięki grom rozwijają swoje umiejętności współpracy, dokładność czy doświadczenie w planowaniu.
Przykładami gier, które weszły już do kanonu eSportu i w których rywalizacja pomiędzy zespołami wymaga pełnej współpracy i zaufania do poszczególnych członków zespołu są m.in. League of Legends czy Counter-Strike: Global Offensive.
– Gry rozwijają wyobraźnię. Grając człowiek przenosi się do innego świata i to dla tej inności, większość z nas zagłębia się w to uniwersum, spędzając w nim wiele godzin. To dzięki tym doświadczeniom, zwykły człowiek może poczuć się choć na chwilę odważnym pogromcą potworów lub nawet zasiąść za sterami wielkiego liniowca. Osobiście swoje wyjątkowe przeżycia, postaci przelewałam na papier tworząc nowe historie – pisze w swojej pracy Gabriela Pelc, jedna z uczestniczek konkursu Nvidii.
Zaliczana do kategorii MMO, czyli gry komputerowej rozgrywanej przez wielu graczy w sieci, World of Tanks jest fenomenem na skalę światową. Spowodowała ona ogromne zainteresowanie historią, a szczególnie historią wojskowości. W tym miejscu wymienić warto też polską produkcję Wiedźmin 3: Dziki Gon, opartą na prozie Andrzeja Sapkowskiego. Przenosi ona nas do fantastycznych światów stworzonych na bazie słowiańskich mitologii.
W wielu pracach podkreślano również możliwość rozwoju wyobraźni, cierpliwości, a także możliwość nauki i doskonalenia języków obcych. Uczestnicy zwracali też uwagę na to, że dzięki grom można nauczyć się historii i ekonomii. W tym kontekście często wymienia się takie gry jak Europa Universalis IV, Age of Empires III, Anno 2205 czy Total War: Rome II.
– Bardzo często grałem w gry sieciowe, w które grało bardzo dużo Włochów. Musiałem się dostosować. Maturę pisałem właśnie z języka włoskiego, z której uzyskałem 83%. – zauważa w zgłoszonej pracy Oskar Bobko.
– Już w podstawówce prawie każdy miał styczność z grą Tibia, gdzie poznaliśmy podstawowe słownictwo języka angielskiego. Z czasem słówek przybywa, a my uczymy się ich na bieżąco. Można zauważyć, iż osoby grające mają często mniejsze problemy w nauce języka – pisze w swojej konkursowej pracy Paweł Witowski.
Warto podkreślić, że gry uczą logicznego myślenia oraz umiejętność strategicznej analizy faktów. Wynika to przede wszystkim z dużego stopnia złożoności współczesnych gier, które coraz częściej wymagają od graczy rozwiązywania w krótkim czasie wielu, niekiedy nawet bardzo skomplikowanych problemów.
Rozwój technologii to rozwój człowieka
To nie jedyne zalety. Dzięki komputerowej rozrywce gracze mogą w sposób wręcz eksperymentalny zrozumieć prawa fizyki. Duży przełom przyniosła tu technologia PhysX firmy NVIDIA, która dostępna jest w kartach graficznych GeForce. Dzięki sprzętowej akceleracji obliczeń fizycznych, tworzone przez twórców gier wirtualne światy nabierają życia Z ciekawszych produkcji wykorzystujących PhysX wymienić można m.in. gry War Thunder, Fallout 4, Far Cry 4, czy seria Borderlands. Ściany mogą być w realistyczny sposób burzone, drzewa wyginają się i łamią pod wpływem wiatru, dym czy mgła może się realistycznie ścielić a woda wpływa na otoczenie.
Warto też zauważyć, że gracze są znacznie bardziej zaawansowanymi użytkownikami komputerów i lepiej potrafią je obsługiwać. Niezależnie od tego, czy wykorzystują do grania notebooka czy komputer stacjonarny, muszą też wybrać odpowiednią, wystarczającą do rozgrywki konfigurację sprzętową. Zwykły, zintegrowany z procesorem układ graficzny jest zwykle zbyt słaby do uruchomienia większości wymagających współczesnych gier. Odpowiednią jakość i szybkość generowanej grafiki zapewnić może dopiero jedynie wydajna karta, np. ze wspomnianej rodziny GeForce GTX. Jeżeli korzystamy zatem z wirtualnego świata gier trzeba też co nieco wiedzieć o sprzęcie komputerowym, a ta wiedza, wbrew pozorom, może przydać się w codziennym lub zawodowym życiu.
