Tradycyjna pigułka
Badania nad metodami zapobiegania ciąży opartymi o hormony były prowadzone już w latach 40. XX wieku. Pierwsza tabletka antykoncepcyjna (Enovid) pojawiła się w aptekach w Stanach Zjednoczonych w 1960 roku, a 6 lat później – również w Polsce. Od tego czasu jej skład jest stale udoskonalany, a sposób oddziaływania na organizm kobiety (również działania niepożądane) – monitorowany.
Antykoncepcja hormonalna w postaci pigułki to preparaty dwu- i jednoskładnikowe. Pigułki dwuskładnikowe (zawierające etynyloestriadol estrogenowo – gestagenowy) uniemożliwiają dojrzewanie pęcherzyków Graffa i hamują owulację, a także zmieniają konsystencję śluzu szyjki macicy, znacząco utrudniając transport plemników – zawartość hormonów w poszczególnych tabletkach jest różna, w zależności od fazy cyklu. Minipigułki (czyli preparaty jednoskładnikowe) zawierają równe, niskie dawki gestagenu (syntetyczny progesteron), a ich działanie polega przede wszystkim na zmianie właściwości śluzu w szyje macicy. Niezależnie od rodzaju przyjmowanego preparatu, ta metoda antykoncepcji wymaga dyscypliny dawkowania, a z tym… bywa różnie – przeprowadzone kilka lat temu badania wykazały, że kobiety pomijają średnio 2,6 tabletki w cyklu.
Plastry i pierścienie
Inne powtarzalne metody antykoncepcji hormonalnej to plastry (zmieniane najczęściej co 7 dni) i pierścienie (wymieniane po 3 tygodniach), w wypadku większości preparatów cyklicznych stosowana jest również klasyczna 7-dniowa przerwa w dawkowaniu.
Wszystkie wymienione wyżej środki cieszą się wysoką skutecznością, która jednak nie jest niezależna od czynników zewnętrznych: przede wszystkim naszej pamięci, ale również od ewentualnych chorób (w wypadku pigułek – także zatruć pokarmowych, wirusów jelitowych itp.), czy zażywanych leków.
Nowoczesna antykoncepcja
Coraz większą popularnością cieszy się antykoncepcja długoterminowa, której skuteczność została uniezależniona od dyscypliny właściwego dawkowania. Implanty podskórne oraz system wewnątrzmaciczny zawierają jeden składnik: hormon gestagenny, który jest uwalniany stopniowo w ciągu całego okresu, na który został założony.
Oba produkty wprowadzane są do organizmu kobiety w gabinetach lekarskich i działają przez kolejne 3 lub 5 lat, a ich skuteczność jest bliska stuprocentowej. Ta metoda jest dedykowana kobietom w różnym wieku i w różnej sytuacji życiowej.
Z powodzeniem i satysfakcją stosują ją panie, które już urodziły dzieci i nie planują dalszego powiększania rodziny (sprawdza się jako antykoncepcja po porodzie) oraz te, które pierwsze dziecko planują urodzić za kilka lat.