Często łupieżowi towarzyszy swędzenie skóry głowy oraz w bardzo rzadkich wypadkach utrata włosów. Włosy są najczęściej suche i bez połysku, oraz w pobliżu skóry jakby pokryte białą substancją przypominającą puder lub mąkę.
W poważniejszych przypadkach kawałki łupieżu opadają z głowy na kołnierzyk lub ramiona płaszcza lub sukienki w postaci białawych płatków. Jeśli przyjrzeć się głowie pokrytej łupieżem przez szkło powiększające można zauważyć, że cała jej powierzchnia jest pokryta łuskami. Skóra głowy jest biała, jednak bez śladów podrażnienia. Jednak można znaleźć części skóry głowy względnie wolne od łupieżu. Krwawe strupki spowodowane drapaniem głowy palcami lub grzebieniem również mogą się pojawić.
Kiedy zaczyna się łupież
Łupież jest czasami zauważany już u dzieci w wieku od sześciu do dziesięciu lat, lecz najczęściej zaczyna się w wieku dojrzewania. Nie ma jednak między nimi znanej zależności. Choroba może trwać przez całe życie człowieka. Mężczyznom doskwiera jednak częściej niż kobietom. Każda przyczyna obniżająca ogóle zdrowie oraz ma coś wspólnego z niedożywieniem skóry głowy, która powoduje wzrost toksycznych produktów we krwi, a więc i zatruciem krwi może powodować łupież. Gorączka, anemia, tuberkuloza, reumatyzm, syfilis, oraz choroby nerek i wątroby mogą być również znacznym czynnikiem na powstawanie łupieżu, w czasie gdy zaburzenia trawienie, zaparcia i problemy z wątrobą mogą nasilać chorobę. Również przepracowanie, nerwica, i życie w złych warunkach sanitarnych może źle wpływać na nasilenie problemu.
Chroniczne podrażnienie może spowodować łupież Każde mechaniczne, chemiczne lub pasożytnicze podrażnienie może spowodować łupież. Skóra głowy może zostać podrażniona w czasie używania metalowego grzebienia, szczotek z gęstym włosiem lub bardzo gęstych grzebieni, albo z powodu nawyku drapania głowy paznokciami. Chemikalia które często można znaleźć w farbach do włosów i odżywkach, jak również w podrażniających tonikach, eliksirach i pomadach sprawiają, że skóra głowy popada w stan w którym bardzo łatwo rozwija się łupież.
Wiele szamponów zawiera nadmiar wolnych zasad. Moją one niezwykle wysuszające właściwości i nie powinny być używane. Czytelnik powinien zapoznać się z Rozdziałem V traktującym o wyborze szamponów i mydeł. W ostatnich latach odkryto że bakterie, przez Niemców nazywana "flaschenbacilli" (bakteria butelkowa) są odpowiedzialne za powstawanie łupieżu. Bakterie mają trzy różne kształty: kuli, przypominające banana oraz gruszkę lub butelkę. Od tego właśnie pochodzi ich niemiecka nazwa.
Czy łupież jest zaraźliwy?
Wiele osób uważa, że łupieżem można się zarazić u fryzjera w czasie strzyżenia lub czesania, lub w czasie używania tych samych przyborów toaletowych, co osoba już zarażona łupieżem. Jednak to twierdzenie jest wyjątkowo nieprawdziwe w większości przypadków. Wiadomo jednak, że łupież jest często przyczyną łysienia. W czasie dwudziestu do trzydziestu lat, w czasie których łupież występował przez około dwa do trzech lat wystąpienie łysienia jest bardzo prawdopodobne. Uważa się, że zarazek łupieżu w większości przypadków niszczy korzenie włosów, a te potem wypadają.
Pierwszą rzeczą o którą trzeba zadbać gdy wystąpi łupież jest podbudowanie ogólnego stanu zdrowia. Dużo uwagi trzeba poświęcić diecie, zwłaszcza dobrej dla jelit i skóry, oraz ćwiczyć szczególnie na świeżym powietrzu. Skóra głowy powinna być utrzymywana w wyjątkowe czystości nie tylko za pomocą częstego mycia, ale również czesania i ostrożnego masażu. Jednym z najbardziej efektywnych środków by zabić zarazki łupieżu jest poprawienie stanu zdrowia, prawidłowe odżywianie i dbanie o skórę głowy, mycie szczotkowanie, etc. Jednak może okazać się ,że niezbędna jest płukanka do włosów, poniżej podaję przepis:
Chlorek rtęci (II) 10 granów Glicerina 1 dram Alkohol 8 uncji Zmieszać i używać do płukania głowy co wieczór i każdego rana. Uwaga! Nie połykać trucizna. Można użyć siarki, gdy skóra głowy stanie się zbyt sucha. Najlepiej działa w formie maści, tzw. kremu siarkowego i może również być używana rano i wieczorem. Czasami używa się dodatku dwu- lub trzyprocentowego kwasu salicylowego, roztworu zielonego mydła lub tynkalu. Pomada, która ma dość dobrze działanie w niektórych przypadkach:
Strącona siarka 1 drachma Lanolina 2.5 drachmy Gliceryna 2.5 drachmy Woda różana 2 drachmy Mydło marsylskie 10 granów Powinna być dokładnie wmasowywana w skórę głowy trzy razy w tygodniu (lub jeden do dwóch razy u kobiet z długimi włosami), po dokładnym umyciu włosów. Wynik będzie jeszcze lepszy, gdy tuż przed umyciem przepłucze się włosy naftą. Czasami użycie mydła dwuchlorkowego daje niemal natychmiastowe wspaniałe efekty. Wiele osób otrzymuje wspaniałe rezultaty masując skórę głowy olejkiem kokosowym, oliwą z oliwek lub czystą wazeliną. Należy dokładnie nanieść tłuszcz na skórę głowy, ciasno owinąć ją ręcznikiem tak by nie zabrudzić poduszki, zostawić okład na noc, i rano dokładnie umyć włosy za pomocą szamponu.
By uzyskać jeszcze lepsze wyniki można zastosować okład z gorącego ręcznika na mniej więcej 15 minut, i dopiero potem zawinąć suchy ręcznik. Zwracam szczególną uwagę, by żadnego okładu z tłuszczu nie zostawiać na zbyt długo czas, gdyż ma on tendencję do jełczenia pod wpływem ciepła skóry, a to może spowodować znaczne pogorszenie stanu. Każdy nałożony olej trzeba usuwać nie rzadziej nić co trzy dni. Powtarzanie tej aplikacji przez dostatecznie długi czas pomoże ostatecznie pokonać łupież, zwłaszcza ten połączony z suchą skórą głowy.
Na "tłusty łupież" Im tłustsza skóra głowy, tym częściej musi być myta. Na tłustą odmianę łupieżu bardzo dobrze działa nastawione zielone mydło. W niektórych przypadkach mycie głowy raz w tygodniu jest zupełnie wystarczające. W innych jednak niezbędne może być powtarzanie tej czynności nawet codziennie. Dokładny sposób pielęgnacji tłustych włosów został opisany w Rozdziale VIII. Pasożytnicze choroby skóry głowy Jest wiele chorób pasożytniczych skóry głowy, które są dość znacznie rozpowszechnione wśród osób które nie przestrzegają dostatecznie higieny osobistej, a nawet u tych osób które przez przypadek będą miały kontakt z osobami zakażonymi. Mogą one zostać pokonane jedynie za pomocą odpowiednich medykamentów, jednak przedtem należy pozbyć się wszystkich pasożytów.
Jedną z chorób pasożytniczych jest favus, charakteryzujący się formowaniem żółtych strupów, łysieniem w nieregularnym stopniu oraz wydziela się mysi odór. Wiąże się z tym silne swędzenie skóry. To silnie zakaźna choroba, rozpowszechniona głównie wśród dzieci klas niższych. Aby wyleczyć te objawy należy dokładnie pokryć skórę głowy oliwą z oliwek i zostawić ją na dzień lub dwa w zależności od grubości skorupy. W niektórych przypadkach niezbędne może się okazać dodanie kwasu karbolowego lub salicylowego i dwóch uncji oliwy z oliwek. Czasami trzeba również wyciągnąć część włosów i zdezynfekować odkryte miejsca.
Inny pasożyt to liszaj obrączkowy. Bardzo trudno go pokonać, i może spowodować nieodwracalne wyłysienie. Jest to spowodowane tym, że pasożyt atakuje torebki włosa i dostaje się głęboko do skóry, skąd bardzo trudno go usunąć. Wiele przypadków jest spowodowanych zakażeniem od innych, dzieci zarażają się nawzajem używając swoich szczotek i grzebieni. Przyczyną może być również wymienienie się klamerkami do włosów. Najlepszym sposobem na tego pasożyta jest pokrywanie głowy jodyną, połączone z częstym myciem głowy roztworem mydła dwuchlorkowego lub płukanki siarkowej według wcześniej podanego przepisu.
Wesz Jedną z najbardziej dokuczliwych przypadłości która nęka ludzi są wszy. Rozpowszechniły się zwłaszcza w czasie Wielkiej Wojny. W rzeczywistości wszy były określane przez żołnierzy jako "największy horror wojny". Równocześnie ze wszą występuje liszajec. Powoduje to brązowawe łuski i strupki, które bardzo szybko wysychają. To jedna z najbardziej rozpowszechnionych chorób skóry wśród dzieci szkolnych. W przypadku wspólnego wystąpienia liszaja i wszy, włosy sklejają się razem jakby suchą wydzieliną.
W związku z powyższym przypadki wspólnego występowania wszy i liszaja są bardzo łatwo rozpoznawalne. Najprawdopodobniej najszybszą metodą pozbycia się pasożytów jest użycie ropy naftowej, lub nafty oczyszczonej wymieszanego ze słodkim olejem, lub olejkiem sasafrasowym lub parafinowym. Głowa powinna być nawilżana codziennie co wieczór przez dzień lub dwa, potem dokładnie umyte wodą z dodatkiem mydła. To niemal całkowicie zniszczy liszaje i zapobiegnie gnidom i jajkom by się wykluwały. Czasami trzeba wyczesać gnidy za pomocą gęstego grzebienia. Należy to wykonywać po umyciu głowy, przed spłukaniem piany.
Jako dalsze zabezpieczenie można nawilżyć skórę głowy naftą oczyszczoną lub olejem parafinowym przez kilka dni, by upewnić się, że wszystkie gnidy zostały zabite, uważać jednak trzeba by trzymać głowę z daleka od ognia. Jak widać większość chorób skóry są spowodowane nieczystością i brakiem higieny osobistej, którą to trzeba bezwzględnie przestrzegać.