Zarażone dzieci
Na całym świecie są zarażone około trzy miliony dzieci poniżej 15 roku życia, a z każdym rokiem przybywa około 600 tys. chorych. Większość pochodzi z południowej Afryki, gdzie 25-40% umiera przed piątym rokiem życia. Do większości infekcji dochodzi w czasie ciąży lub przy porodzie. Dzieci padają ofiarą choroby również na skutek wykorzystywania seksualnego i zbyt wczesnego rozpoczęcia życia płciowego.
Zarażeni rodzice a dzieci
13 milionów dzieci poniżej 15 roku życia traci z powodu HIV/AIDS jedno lub dwoje rodziców. Dzieje się tak najczęściej w krajach południowej Afryki. Przypuszcza się, że do 2010 roku liczba ta zwiększy się do 25 milionów. W południowej Afryce szacuje się, że 660 tys. dzieci straciło rodziców przez AIDS. Zważywszy na zwiększającą się wciąż liczbę zarażonych i liczbę nowych zachorowań wśród dorosłych, HIV/AIDS będzie oddziaływał na dzieci przez co najmniej dwie dekady. Są powody do obaw. Dzieci, które straciły rodziców w wyniku AIDS są bardziej niż inne narażone na wykorzystywanie, dyskryminację, trudności w rozwijaniu własnej osobowości oraz choroby.
HIV/AIDS wpływa zatem na dzieci na kilka sposobów:
- Zmusza do szybkiego wydoroślenia. Gdy zachorują rodzice i inni członkowie rodziny, dzieciom zaczyna dochodzić więcej obowiązków. Muszą zajmować się chorymi, rodzeństwem, wykonywać domowe obowiązki, a często również pracować. Najstarsze dziecko staje się wtedy głową rodziny.
- Zmusza do przedwczesnego podjęcia pracy. Dzieci mogą zostać zmuszone do podjęcia pracy. W rodzinach, w których znajduje się osoba zakażona HIV/AIDS często brakuje pieniędzy, ponieważ ich większość jest przeznaczana na leczenie chorego. Dzieci, które nie mogą znaleźć pracy są zmuszone do zawierania małżeństwa, prostytucji, kradzieży lub żebrania na ulicach.
- Jest źródłem stresu psychologicznego. Dzieci, które widzą cierpienie i śmierć swoich rodziców wpadają w ciężką depresję. Bycie świadkiem powolnego umierania rodziców na skutek AIDS może mieć na nie większy wpływ psychiczny, niż strata rodziców na skutek nieoczekiwanego wypadku. AIDS, zanim zabierze rodziców, przyniesie dziecku stres, cierpienie i niepewność. Dodatkowo będzie ono obciążone stresem spowodowanym obawami o własną przyszłość. Pogarszający się stan psychiczny dziecka może doprowadzić do głębokiej depresji i agresywnych zachowań.
- Zabiera rodziców. Dorastanie w stresogennych warunkach bez pomocy i wsparcia rodziców, niewystarczająca opieka pozostałych członków rodziny i pomocy społecznej sprawiają, że u dzieci wykształcają się zachowania antyspołeczne (działalność kryminalna, uzależnienie od narkotyków). Takie osoby w przyszłości nie przyniosą nic wartościowego społeczeństwu.
- Powoduje napiętnowanie przez społeczeństwo. Lokalna społeczność może okazywać jawną nietolerancję wobec dziecka, które ma HIV, w którego rodzinie jest osoba zarażona przez HIV, lub które straciło rodziców na skutek AIDS. Powoduje to zwiększenie ryzyka izolacji lub wykorzystywania. Sieroty, przygarnięte przez nowe rodziny mogą być zmuszane do większej pracy, niż inne dzieci, a ponadto pozbawiane jakichkolwiek korzyści finansowych, takich jak płacenie za szkołę. Istnieją również społeczności, w których nie przygarnia się sierot, szczególnie związanych z AIDS, z powodu piętna opiekowania się "cudzym" dzieckiem. Takie odrzucenie z kolei powoduje, że dziecku trudniej pogodzić się z chorobą i śmiercią rodziców.
- Przynosi biedę. Słaba pomoc społeczna i wysoka umieralność z powodu AIDS wśród dorosłych sprawiła, że obowiązek wychowywania dzieci spoczywa na ich dziadkach. Ci jednak często są schorowani i biedni. W konsekwencji dzieci mogą dorastać w ciężkich warunkach bytowych. Niektóre z nich staną się bezdomne i zmuszone do wyjścia na ulice.
- Zabiera zdrowie. Rodziny, w których jest osoba z HIV/AIDS mogą mieć mniej pieniędzy na zdrową żywność. Z jej braku wynikają późniejsze kłopoty ze zdrowiem. Brak pożywnego jedzenia przyczynia się również do obniżenia wydajności intelektualnej dziecka.
- Stawia edukację pod znakiem zapytania. Dzieci, zwłaszcza dziewczęta, są zmuszone opuścić szkołę aby zająć się chorymi rodzicami, pracować lub zająć się domem. Dodatkowym czynnikiem może być stres lub brak pieniędzy na czesne. Osoby, które wcześnie porzuciły szkołę są bardziej narażone na zakażenie HIV, ponieważ nie mają wiedzy na temat bezpiecznego seksu i mogą stać się przedmiotem wykorzystywania seksualnego. Dziecko, które zostało w szkole nie może pokazać pełni swych możliwości ze względu na zły stan psychiczny i fizyczny powodowany przez styczność z HIV/AIDS. Edukacja jest również zagrożona przez samych nauczycieli, którzy w coraz większej ilości zapadają na bezwzględną chorobę. Szacuje się, że w latach 2000-2001 fala umieralności wśród południowoafrykańskich nauczycieli wzrosła do 40 %.
- Pozbawia spadku Zdarza się, że rodzice umierają, pozostawiając dzieci bez środków do życia lub z niespłaconymi długami. Znane są również przypadki reklamacji testamentu przez innych członków rodziny. W konsekwencji tego ostatniego dzieci mogą zostać nawet pozbawione domu, w którym mieszkały. 10. Naraża na wykorzystywanie seksualne Pozbawione opieki rodziców dzieci są bardziej narażone na wykorzystywanie seksualne, które zwiększa ryzyko zachorowania na HIV/AIDS. Powoduje to zwiększenie wskaźnika umieralności wśród małych dzieci w krajach najbardziej dotkniętych HIV/AIDS.